تاتو؛ نقوشي درمانگر يا ويرانگر؟

[SENATOR]

"تاتو كردن(Tattooing)"اگر چه به ظاهر بحثي نو و براي عده اي سرگرمي جديد محسوب مي شود، اما ريشه در سال هاي بسيار دور داشته و نمي توان آن را موجي نو در قرن حاضر خواند.
سابقه تاتو به 6 هزار سال پيش در مصر باستان بازمي گردد. زنان و گاه مردان طبقه اشراف مصر براي تزيين خود، تاتو كرده و آن را افتخاري براي خويش مي دانستند. كشف جسد مرد تاتو شده مربوط به 4 هزار سال پيش در "اتريش" نشان دهنده اطلاع اروپاييان از تاتو است.
در ايران نيز "تاتو" با نام"خالکوبي" سابقه اي طولاني دارد. پنجاه سال پيش تاتو در طبقه اي خاص رواج يافت و بزرگي تصوير انتخاب شده، افتخاري براي او محسوب مي شد.
پس از گذر از آن سال ها اكنون مي توان از منظري ديگر به تاتو نگريست و آن را راهي براي درمان "نقايص" مختلف چهره دانست.
دكتر زهرا حلاجي استاد دانشگاه و متخصص پوست و مو درباره انواع تاتو مي گويد:
"تاتو انواع مختلف و كاربردهاي متنوعي دارد. مي توان از يك منظر آن را تنها روشي براي تزيين، نشان دادن وابستگي شخص به گروه يا عقيده اي خاص، تنوع طلبي، آرايش دائمي و... دانست؛ اما از منظري ديگر مي توان آن را راهي براي پوشاندن و از بين بردن نقايص مختلف مانند نقايص مادرزادي يا اكتسابي دانست. اگر چه در ايران تاتو كردن، حتي از نگاه يك روش درماني باز هم توسط پزشكان انجام نشده و يا بسيار به ندرت انجام مي شود، اما نمي توان منكر فوايد درماني آن براي افراد نيازمند شد."
تاتوي لب
تاتوي لب روشي درماني براي رفع نقص افرادي است كه به دلايل مادرزادي يا اكتسابي "خط لب" خويش را از دست داده اند. به طور مثال در افراد "لب شكري" پس از درمان نقص اصلي، مي توان از تاتو كردن براي ترميم "خط لب" بهره برد. علاوه بر اين ممكن است فرد به دليل تصادف، سوختگي، جراحت، عمل هاي جراحي و ... دچار نقص شود كه مي توان با استفاده از تاتو آن را برطرف ساخت.
تاتوي ابرو
تاتوي ابرو نيز كاربردي درماني براي افرادي كه به دلايل مختلف ابروي خويش را از دست داده اند يا دچار نقص مادرزادي هستند، محسوب مي شود و از بارزترين نمونه هاي آن مي توان به بيماراني اشاره كرد كه بر اثر"شيمي درماني" ابروي خود را از دست داده اند.
تاتوي چشم
تاتوي چشم نيز براي رفع نقص هايي چون افتادگي چشم، ، آسيب و جراحت و ... به كار مي رود.
آمار متقاضيان "تاتو"
آمار دقيقي از تعداد افراد خواهان تاتو در دست نيست، اما انواع مختلف تاتو شامل تاتو دكوراتيو، لب، ابرو و چشم در ايران نيز مانند ساير كشورها طرفداران فراواني دارد. اما مي توان به اين نكته اشاره كرد كه در ايران، تعداد افرادي كه براي درمان، تاتو مي كنند بيش از افرادي است كه "تاتوي دكوراتيو" انجام مي دهند. اغلب مراجعه کنندگان، زن هستند، چرا كه براي اين قشر بيش از مردان و كودكان مطرح است.
تاتو با استفاده از سوزن مخصوص تاتو يا "سوزن الكتريكي" و تزريق جوهر رنگي در لايه مياني پوست انجام مي شود.
استفاده از اشياي نوك تيز به جاي سوزن الكتريكي و رنگ هاي غير بهداشتي و نامناسب به جاي رنگ هاي مرغوب، بسيار خطرناك بوده و مشكلات حادي براي شخص ايجاد مي كند. در مراكزي كه به طور علمي و بهداشتي تاتو مي كنند، از سوزن الكتريكي و رنگ هاي استاندارد استفاده مي شود.
تاتو در ايران
تاتو در ايران مشابه روش هاي تاتو در جوامع غربي مي باشد. سوزن الكتريكي، وسيله اصلي كار در تاتو كردن است. نوع رنگ مصرفي نيز بسيار مهم است. رنگ ها بايد استاندارد، بهداشتي و سازگار با پوست بدن باشند. گاهي رنگ هاي گياهي به جاي رنگ هاي شيميايي استفاده مي شوند كه اغلب باعث و ناراحتي شخص مي شود و حساسيت به رنگ هاي گياهي بيش از رنگ هاي شيميايي گزارش شده است.
در انواع تاتوي درماني اغلب از تك رنگ مشكي، آبي تيره يا قهوه اي استفاده مي كنند، اما در "تاتوي دكوراتيو" به دليل تزييني بودن از رنگ هاي مختلف براي رنگ آميزي طرح بهره مي برند.
رنگ هاي مورد استفاده و منابع توليدي اين رنگ ها عبارتند از: رنگ سياه يا آبي تيره از كربن، قرمز از رنگ هاي گياهي يا جيوه، آبي روشن از آلومينات كبالت، سبز از اكسيد جيوه يا كروم، زرد از سولفيد كادميوم و رنگ قهوه اي از اكسيد آهن يا گل اخري.
در ايران نيز از رنگ هايي كه از همين منابع به دست مي آيند استفاده مي شود، اما متأسفانه در ايران نظارت يا استاندارد خاصي براي نوع رنگ مصرفي و اطمينان از كيفيت آن وجود ندارد و همين امر، فرصتي براي سودجويان بوده و مشكلات حادي براي تاتو شوندگان ايجاد مي كند.
با وجودي كه قوانيني براي استفاده از رنگ شامل نوع رنگ، منابع استخراج رنگ، ميزان استفاده از انواع رنگ ها و ... در جوامع اروپايي وجود دارد و قوانيني هر چند اندك توسط FDA وضع شده است، اما به عقيده بسياري از پزشكان هنوز هم نواقصي در آن ديده مي شود.
به دليل استفاده از سوزن در تاتو و ارتباط نزديك آن با پوست بدن، احتمال بروز هر گونه بيماري، از راه زخم ايجاد شده توسط اين سوزن امكان پذير است. اگر چه تورم، التهاب و خارش در محل تا چند روز و تا هفته ها عادي است، اما گاه اين علائم، هر چند خفيف، مقدمه اي براي بروز بيماري هاي حاد و خطرناك است.
در ايران تاتو كردن به درستي شناخته نشده و تنها به جنبه تزئيني آن توجه مي کنند و آن را مطرود مي دانند. از اين رو پزشكان به هيچ وجه اين كار را انجام نداده و يا اگر هم انجام مي دهند، خيلي کم است. از اين رو فقط ، سالن هاي آرايش و... پاسخگوي نياز افراد مختلف، حتي بيماران هستند كه متأسفانه اطميناني به سلامت، بهداشت، تبحر و... اين افراد نيز وجود ندارد. اگر ما نيز به "تاتو كردن" به عنوان روشي براي درمان نقص بيماران نيازمند بنگريم، شايد به موفقيت هايي دست يافته و نياز بسياري از نيازمندان واقعي را با روشي علمي- بهداشتي برآورده سازيم.
اگر مراكز درماني و پزشكان وارد عمل شوند، نتايج حاصل از آن براي درمان بيماران در ايران بسيار موفقيت آميز تر از جوامع غربي خواهد بود، چرا كه بيماري هايي چون سيفليس و... در جامعه ما كمتر از جوامع غربي است