تاریخچه جنگ­های بیولوژیک

انسان­ها، با کمال تاسف در طول تاریخ از تکنولوژی­های در دسترسشان برای کشتار، نابودی و مقاصد منفعت طلبانه، بارها و بارها استفاده کرده­اند. دقیقا نمی­توان مرز زمانی مشخصی برای جنگ­های بیولوژیک میکروارگانیسم­ها و سایر عوامل در جنگ تعیین کرد.
آدمی از روزهای اول زندگی بر روی کره خاکی، همواره درصدد بوده که به گونه­ای، بر همنوع خود غلبه کند و برای این منظور از همه امکانات موجود در دسترس خود بهره می­گرفت.
سرخ پوستان آمریکا با سابقه تمدن 5000 ساله، همواره در جنگ، تیرهای خود را آغشته به سم می­کردند.
در 300 سال پیش از میلاد مسیح، آلودگی چاه­های آب دژها، قلعه­ها و شهرها، یکی از روش­های موثر برای از پای درآوردن دشمن و سربازان و مردمان در بین یونانی­ها بوده است.
در جنگ­های قرون وسطی، با بکارگیری منجیق­ها برای پرتاب اجساد آلوده حیوانات و انسان­ها به داخل دژهای محاصره شده استفاده می­شد که این عمل باعث ترس و بیماری در میان مردم محاصره شده گردید.
سال 1763 میلادی، نقطه عطفی در تاریخچه جنگ­های بیولوژیک می­باشد؛ زیرا در این سال، یک تغییر مهم در کاربرد این عوامل در جنگ­ها به وقوع پیوست؛ به عبارت دیگر در این سال ارتش آمریکا (اروپایی­های مهاجر) از عامل بیماری آبله به عنوان یک سلاح برای قوم کشی سرخ پوستان بومی آمریکا استفاده کرد. آنها با انتشار عامل بیماری آبله از راه دادن پتوهای آلوده به ویروس، سبب کشتار وسیعی در بین بومیان سرخ پوست شد.
در سال 1915، در طی جنگ جهانی اول، آلمان­ها به کاربرد عامل بیماری و با در ایتالیا و طاعون در پترزبورگ روسیه متهم شدند. انگلیسی­ها نیز ادعا نمودند که آلمان­ها در طول جنگ از بمب­های حاوی طاعون استفاده نمودند و فرانسوی­ها مدعی بودند که آلمان­ها عروسک­ها و آب­نبات­های آلوده به عوامل میکروبی را بر روی رومانی ریختند.
کنفرانس خلع سلاح ژنو

در سال 1925 در کنفرانس خلع سلاح ژنو، عهدنامه­ای (پروتکل منع کاربرد سلاح­های شیمیایی و بیولوژیک) به تصویب 40 کشور جهان رسید.
مشکل عمده در ارتباط با ممنوعیت ذکر شد در پروتکل ژنو این بود که هیچ اشاره­ای به ممنوعیت ساخت، تولید، ذخیره سازی، آزمایش، نقل و انتقال و خرید و فروش این­گونه سلاح­ها نشده بود. از این روی بود که در کمتر از دو دهه پس از تصویب این قانون، جهان شاهد کاربرد وسیع­تر این­گونه سلاح­ها در جنگ جهانی دوم و پس از آن بود که منجر به کنوانسیون 1972 ژنو، مبنی بر ممانعت از توسعه، تولید و ذخیره سازی سلاح­های باکتریولوژیک (بیولوژیک) و توکسینی (سمی) و کاربرد آنها گردید.
کشورهای شرکت کننده در این کنوانسیون متعهد شدند که عوامل بیولوژیک جنگی خود را نابود کنند و یا همه آنها را برای مقاصد صلح جویانه، تغییر کاربری دهند که البته این کنوانسیون در سال­های آتی، به دفعات، حول محورهای فوق و پروتکل الحاقی، بازنگری و بررسی شد. با این حال، تولید و بکارگیری سلاح­های شیمیایی و میکروبی در چند دهه اخیر، از سوی کسانی که خود مدعی خلع این سلاح­ها هستند، همچنان ادامه داشته و قربانیان اصلی این سلاح، مردم بی­دفاع هستند.
بکارگیری سلاح­های شیمیایی علیه ایران

در طول هشت سال جنگ تحمیلی عراق علیه ایارن، بسیاری دنیا از کمک به عراق در این جنگ به صورت مکرر دریغ نکردند. نقض حقوق بین­الملل نیز هم از سوی خود دولت عراق که از سلاح­های شیمیایی و میکروبی در جنگ استفاده کرد و هم از سوی کسانی که دولت عراق را با این گونه سلاح­های ممنوعه مجهز می­کردند، صورت گرفت.
در تاریخ هفت و هشت تیرماه 1366 هجری شمسی، هواپیماهای بمب­افکن عراقی با بمب­های شیمیایی به چهار نقطه پر ازدحام و متراکم جمعیتی شهر سردشت حمله کردند و زن و کودک و خرد و کلان مردم بی­گناه آن شهر و اطراف آن را آماج گازهای کشنده و دهشتناگ شیمیایی قرار دادند. لذا هشتم تیرماه، به عنوان روز ملی مبارزه با سلاح­های شیمیایی و میکروبی نام گذاری شد. حملات شیمیایی این رژیم علیه سربازان ایرانی در طول جنگ، همواره ادامه یافت و این امر در حالی بود که دولت عراق، خود به تنهایی توان ساخت سلاح­های میکروبی و شیمیایی را نداشت. دولت ایالات متحده آمریکا در چراغ سبز دادن به کشورهای اروپایی و ارسال فن­آوری این گونه سلاح­ها به طور غیرمستقیم و مستقیم، بارها حقوق بین­الملل را در ممنوعیت تولید و تکثیر و بهره­گیری از سلاح­های شیمیایی و میکروبی نقص کرد. رسانه­های غربی نیز، در بسیاری موارد، به دست داشتن در تجهیز عراق به سلاح­های شیمیایی میکروبی و هسته­ای اعتراف کرده­اند.
امید است با اقدامات موثر در سطح ملی و بین­المللی و تدوین و اجرای صحیح، و بدون تبعیض قوانین و مقررات ذیربط، بتوان قدم موثری در رویارویی با توسعه تولید و کاربرد سلاح­های شیمیایی و میکروبی برداشت و از این راه امنیت مردم را در سراسر دنیا در مقابل این گونه سلاح­های مخرب و کشتار جمعی تأمین نمود و زمینه لازم را برای استفاده صلح آمیز از تجهیزات، عوامل بیولوژیک و اطلاعات و دانش فنی مربوط، در جهت اهداف بشر دوستانه فراهم نمود.[60]