تصاوير شگفت انگيزترين سياه چاله هايي كه در دهه اخير كشف شده‌اند

تصاوير شگفت انگيزترين سياه چاله هايي كه در دهه اخير كشف شده‌اند
مجله علمی "نشنال جغرافی" به معرفی شگفت انگیزترین سیاه چاله ای که تلسکوپ فضایی پرتوهای ایکس چاندرا در یک دهه گذشته از آنها تصویربرداری کرده پرداخته است.


[ نجوم و اخترفيزيك ]


تصاوير شگفت انگيزترين سياه چاله هايي كه در دهه اخير كشف شده‌اند



به گزارش خبرگزاري مهر، تلسكوپ فضايي چاندار 23 ژوئن 1999 پرتاب شد و از 10 سال قبل به رصد آسمان در طيف پرتوهاي ايكس پرداخت.
در اين راستا و به مناسبت نزديكي پايان اولين دهه هزاره سوم، مجله نشنال جغرافيايي به معرفي 5 سياه چاله اي كه از سال 2000 تا 2010 با استفاده از اين رصدخانه فضايي كشف و رصد شده اند پرداخت.
1- سياه چاله برساووش - اين تصوير، منظره اي از منطقه مركزي توده دوگانه برساووش است. اين سياه چاله يكي از عجيب ترين پديده هاي كيهاني است. در حقيقت در اين توده يك سياه چاله نسبتا كوچك اما با جرم زياد مي تواند بر روي اجرام تا فاصله ميليونها كيلومتري از هسته خود تاثير بگذارد. ستاره شناسان با مطالعه بر روي اين تصوير كه تلسكوپ فضايي پرتوهاي ايكس چاندار تهيه كرده است دريافتند كه امواج صوتي كه از اين سياه چاله به اطراف ساطع مي شوند درحال گرم كردن هواي پيرامون خود هستند و به اين ترتيب مانع رشد ستارگان تا فاصله حدود 300 ميليون سال نوري مي شوند.



2- سياه چاله دودي - اين تصوير كه از تركيب تصاويري در طيف نوري و طيف پرتوهاي ايكس از كهكشان فعال NGC 1068 به دست آمده است يك دود بسيار بزرگ از گاز جوشان را كه از يك سياه چاله در مركز كهكشان ساطع مي شود نشان مي دهد. اين دود با سرعت حدود 6/1 ميليون كيلومتر بر ساعت حركت مي كند.



3- پرتوهاي ايكس غيرمنتظره - در سال 2000 ستاره شناساني كه توده كهكشاني A2104 (در تصوير به رنگ آبي) را رصد مي كردند كشف كردند كه سياه چاله هاي متعددي پرتوهاي ايكس پرقدرتي را از مناطق بسيار قديمي و بدون گاز لازم براي ايجاد اين تشعشات، ساطع مي كنند. انتظار مي رفت كه يك چشمه تشعشات در اين منطقه وجود داشته باشد اما اين محققان توانستند به جاي يك چشمه، 6 چشمه پرتوهاي ايكس را با كمك تلسكوپ چاندار پيدا كنند. اين كشف، نگاه دانشمندان به چرخه حيات كهكشانها و سياه چاله هاي آنها را تغيير داد.



4- سياه چاله با جرم متوسط - ستاره شناسان معتقدند جرمي كه در اين تصوير ديده مي شود مي تواند يك سياه چاله با جرم متوسط باشد. اين تصوير را تلسكوپ چاندار تهيه كرده است. اين سياه چاله در فاصله حدود 32 ميليون سال نوري از زمين در كهكشان "مسيه 74" واقع شده است. اين جرم آسماني به صورت دوره اي انفجارات پرتو ايكس ساطع مي كند اما ميزان انتشار اين پرتوها به حدي است كه مي توان سياه چاله را در گروه "بزرگتر از يك سياه چاله داراي جرم ستاره اي اما قطعا كوچكتر از يك سياه چاله بسيار عظيم مركز كهكشانها" طبقه بندي كرد. دانشمندان هنوز علت تشكيل اين سياه چاله را نمي دانند.



5- دورترين فواره - اين تصوير كه توسط تلسكوپ چاندار گرفته شده يك اخترنما است كه يك فواره از ذرات پرانرژي را تا فاصله بيش از 100 هزار سال نوري از سياه چاله بسيار عظيمي كه در مركز كهكشان قرار دارد پرتاب مي كند. اين جرم در فاصله 12 ميليارد سال نوري از زمين قرار دارد.