چکیده :
بحث بر سر آن که آیا اساسا امكان پيش بينى زلزله توسط بشر وجود دارد یا نه همچنان بین محققان دنيا جریان دارد اما واضح است که پس از يك سده تحقيقات جدى ، هنوز يك روش قابل اطمينان براى پيش بيني زلزله ارائه نشده است . به عبارت ديگر ،. دانش نوين در آستانه قرن بيست و يكم راهى طولانى تا یافتن روشهاى پيش بينى دقيق زلزله در پيش رو دارد.
در اين مقاله با معرفى کوتاهی از چندين روش استفاده از ماهواره براى سنجش از راه دور براى پيش بيني زلزله روش تداخل سنجى رادارى با استفاده از ماهواره مورد بررسى قرار گرفته شده است و مثالهايى از آن نيز بررسى شده است . در پایان نيز با نگاهى به آينده و ماهواره هاى موجود آينده اين تكنولوژى مورد بحث قرار گرفته است .
كلمات كليدى : زلزله ، پیش بيني ، ابر زلزله ، تداخل سنجي راداري
مقدمه :
بحث بر سر آن كه آيا اساسا امكان پيش بيني زلزله توسط بشر وجود دارد يا نه همچنان بين محققان دنيا جريان دارد اما واضح است كه مس از يك سده تحقيقات جدى ، هنوز يك روش قابل اطمينان براى پيش بيني زلزله ارائه نشده است . به عبارت ديگر ، دانش نوين در آستانه قرن بيست و يكم راهى طولانى تا يافتن روشهاي پيش بيني دقيق زلزله در پيش رو دارد.
اما معمولا ، پيش از وقوع انواع زلزله ها مجموعه اى از اتفاقات غير عادى در طبيعت رخ مى دهند كه مى توان آنها را علائم هشدار دهنده اى براى وقوع زلزله به حساب آورد .از جمله اين اتفاقات تغييرات ناگهانى در وضع آب و هوا ، تشكيل ابرهايى با ويژگى هاى خاص در منطقه زلزله ، ناهنجارى هاى رفتارى در حيوانات ، صداهايى كه از داخل زمين شنيده مى شود ، بالا يا پايين رفتن سطح آب هاى زير زمينى ، برقهاى ناگهانى كه بلافاصله قبل از وقوع زلزله در آسمان ديده مى شود و پيش لرزه ها را مى توان نام برد.
بدون شك دستاورد هاى تحقيقات انجام شده در اين زمينه مى تواند چشم اندازى روشن را هم در زمينه پميش بيني زلزله و هم در ارتباط با سرنوشت فن آورى ماهواره اى كه در حال حاضر مركز سنجش از راه دور ايران متولى آن است ترسيم كند. لازم به ذكر است كه تصاوير مورد استفاده در تحقيقات اخير در حال حاضر در كشور ما توسط مركز ياد شده و برخى ديگر از سازمان هاى دولتى به طور مستقيم دريافت و در طرحهاى متعددي از جمله بررسي خشكسالي ، سيل ، آتش سوزى، و بلاهاى عمده ديگر استفاده مى شوند.
نكته اى كه كماكان بايد بر آن تاكيد كرد تفاوت ميان پيش بيني علمي و پيش بيني پدیده اى طبيعى مانند زلزله است ، مجددا تاكيد مى شود كه هنوز هيچ روش علمى براى پيش بيني دقيق زلزله ارائه نشده است اما تحقيقات برروى روشهاى گوناگونى كه بتواند زلزله را تا چند ساعت پيش از وقوع زلزله پيش بيني كند ، به موفقيت هايى دست بافته است .
درك تفاوت اين گونه پيش بيني هاى علمى با پيش بيني كه تنها بر اساس گوشه اى از شواهد رخ مى دهد. ( حتى اگر به واقعيت تبديل شود.) نكته اى است كه بايد آن را در نظر داشت و اين دو را به جاى هم قرار نداد، اگر چه تحقيق برروى روشهاى پيش بيني زلزله كه بر مبناى مشاهدات تجربى استوارند، مى تواند پروهشگران را در رسيدن به روش علمى براى پيش بيني علمي و دقيق زلزله يارى دهد.