خودتون بهتر میدونید که مبحث تخمین مسافت فقط به درد نظامیا نمیخوره. بلکه همه اقشار بهش احتیاج پیدا میکنن. وقتی میرین پیک نیک یا شکار یا ماهیگیری گاهی اوقات لازمه فاصله خودتون تا هدف یا فاصله بین دو نقط ( مثلا دو تا کوه ) رو اندازه بگیرین. در این صورت حتما حسرت میخورین که چرا این مقاله رو نخوندین. این مبحث یه کم دشواره و من سعی کردم مطالب مشکل رو حذف کنم و برای هر مطلب یه مثال عینی بیارم تا درکش راحت تر بشه. اول یه توضیح کوچیک.
بعضی افراد مبتدی و غیر حرفه ای فکر میکنن که با وجود دستگاههای مسافت یاب لیزری یا جی پی اس دیگه نیازی به دونستن اطلاعات پایه ای این علم ندارن. این حرف خیلی سطحی و غیر عاقلانه هست. به چند دلیل. شما نمیدونین در وضعیت جنگی با چه موانع و مسائلی روبرو هستین. ممکنه مجروح بشین ، دستگاهتون خراب بشه ، تو جنگ الکترونیک گرفتار بشین یا هر مساله دیگه ای. در این حالت باید بتونید از روشهای ابتدایی مشکلات خودتون رو رفع کرده و ماموریت رو با موفقیت پشت سر بذارین. گذشته از اون سیستم جی پی اس متعلق به آمریکاست. فکر کنم همین توضیح کافی باشه. اگه کافی نیست بیشتر براتون توضیح میدم. وقتی شما دستگاه مکان یاب رو روشن میکنید قبل از هر کاری مختصات دقیق شما به ماهواره اعلام میشه و اگر مشکل امنیتی نباشه دستگاه بهتون خدمات میده. جالب اینجاست که بدونید تمام مرز سرزمینی ایران از نظر آمریکا مشکل امنیتی داره! و در این حالت دستگاه شما با ضریب خطای خیلی زیادی اطلاعات میده. آقای میلانی که یه ایرانگرده یه بار گفت که این دستگاه تو ایران 10 متر خطا داره.
حالا فرض کنین ما با آمریکا وارد جنگ بشیم (دفاع) در این صورت شک نکنین که دستگاههای مکان یاب در همه جای ایران کور میشه. راضی شدین.
پس دیگه خیلی به تکنولوژی اعتماد نکنین.
حالا مبحث تخمین مسافت:
تخمین مسافت در یه تعریف کلی تعین فاصله تقریبی بین دو نقطه هست.
منظور از تخمین مسافت:
1- بستن درجه مناسب روی سلاح به منظور نشانه روی ( این کاربرد برای یه تک تیرزن حکم مرگ و زندگی داره. اگه هدف رو اشتباه بزنی حتما هدف بعدی خودت هستی )
2- ارائه گزارش اطلاعات به رده مافوق ( مثل دیده بان توپخانه)
نکته: مواردی که مسافت کمتر از مقدار واقعی دیده میشه:
1- زمانی که هوا زیاد روشن باشد ( ظهر ها )
2- آفتاب از پشت سر شما بتاید (هدف خیلی روشن باشد )
3- زاویه دید از پایین به بالا باشد (وقتی به قله کوه نگاه میکنید)
4- هدف روی سطح هموار باشد ( مثل دشت و کویر )

مواردی که مسافت بیشتر از مقدار حقیقی به نظر برسد:
1- هوا نسبتا تاریک باشد ( هنگام طلوع و غروب خورشید)
2- آفتاب از روبرو بتاید
3- زاویه دید از بالا به پایین باشد
4- زمینه پشت هدف ، تیره باشد


روشهای تخمین مسافت:
1- تخمین مسافت به وسیله نقشه : اندازه دو نقطه روی نقشه را به سانتیمتر در نظر بگیرین. بعد اون عدد رو ضربدر مخرج مقیاس کنین. عدد حاصل فاصله دو نقطه به سانتیمتر میشه. خوب مسلمه که اگه 5 رقم اعشار ازش جدا کنین فاصله به کیلومتر بدست میاد. دقت کنین این نقشه هایی که تو مغازه ها میفروشن اصلا دقیق نیست. چون در این صورت خربکارها میتونستن به راحتی مختصات نقاط حساس مثل پادگانها و نیروگاهها رو در بیارن. این نقشه ها معمولا 50 متر خطا دارن. سعی کنین نقشه های رسمی وزارت دفاع رو گیر بیارین ! ( البته اگه تونستین ).



2- استفاده از یگان صد متری : این کار فقط با تمرین بدست میاد شما باید یه مسافت صد متری رو علامت بذارین. بعد با تمرین زیاد یاد بگیرین که صد متر در هر جایی چقدر میشه ( سربالایی ، سر پایینی ، زمین هموار ، مسافت هوایی) بعد میتونید با این ترفند حدس بزنین فاصله دو نقطه حدودا چقدر میشه. البته این روش تا 500 متر دقیق عمل میکنه. این روش شاید خیلی مسخره به نظر بیاد ولی به باور کنین کارآمد ترین روشه!

3- استفاده از نور و صدا ( مثل محل تقریبی توپخانه دشمن): سرعت نور حدودا 300000 کیلومتر بر ثانیه و سرعت صوت 330 متر بر ثانیه هست. از اختلاف سرعت نور و صدا میشه فاصله منبع نور رو از خودمون حدس بزنیم. وقتی آتش دهانه توپخونه یا سلاح رو دیدیم به صورت ثانیه ای شروع به شمردن کنین. (1001 ،1002 ،1003 ،1044 ، ...) وقتی صدا رو شنیدید شمارش رو قطع کنین. حالا عدر ثانیه رو در عدد 330 ضرب کنین. عدد حاصل فاصله اون نقطه تا شما به متره. مثلا اگر فاصله بین دیدن نور تا شنیدن صدا ، 3 ثانیه شد یعنی اینکه فاصله شما تا هدف 990 متره. فقط دقت کنین موقع شمارش ثانیه اگه به 1010 رسیدین دوباره از اول بشمرین تا اشتباه نکنین.


4- استفاده از شکل ظاهری یه سرباز : این روش واقعا سرگرم کننده هست و حتی تو زندگی عادی هم کاربرد داره. شما با نگاه کردن به شخصی که به شما نزدیک یا دور میشه میتونید حدس بزنید فاصله اش تا شما چقدره.
الف) در صد متری نفر کاملا قابل تشخیصه و شما میتونید صورت اونو بشناسین.
ب) در 200 متری تجهیزات انفرادی مثل سینه خشاب ، سرنیزه، قمقمه ، کیف نارنجک و ... قابل تشخیصه اما صورت شخص واضح نیست.
ج) در 300 متری رنگ لباس و نوع سلاح قابل تشخیصه.
د) در 400 متری سر جدای از بدن دیده میشه! ولی حرکات دست و پا کاملا مشخصه.
ه) در 500 متر سر مثل یه نقطه چسبیده به بدن دیده میشه و عملا گردنی وجود نداره. تقریبا مثل حرف
و) در 600 متری سر و بدن در امتداد یک خط و قسمت پایین بدن عریض تر به نظر میرسه. شبیه یه خط عمودی که پایینش عرض تره.
در مسافت های بالاتر چون ضریب خطا خیلی زیاده دیگه این روش جواب نمیده


5- میلیم (milliem ) این روش برای تخمین مسافت عرضی کاربرد داره. یک میلیم زاویه رویت یک جسم یک متری در فاصله هزار متره. یعنی جسم یک متری را اگر از فاصله هزار متری نگاه کنیم یه زاویه از چشم ما به دو سر جسم بوجود میاد که یک میلیم است. ( خیلی که سخت نبود). خیلی به مفهوم این تعریف ئقت نکنین. یه راست میریم سر مسایل کاربردی


شما در این حالت باید فاصله دو هدف بر حسب میلیم رو با انگشت محاسبه کنین. به این صورت:
انگشت سبابه 30 میلیم رو پوشش میده
انگشت بزرگ 40 میلیم
انگشت انگشتر 30 میلیم
انگشت کوچک 20 میلیم
چهار انگشت با هم 125 میلیم
مشت 180 میلیم
یک وجب 300 میلیم
( البته دقت دارین که این اعداد همه تقریبیه و یه نیروی حرفه ای با توجه به اندازه دست خودش میلیم ها رو محاسبه میکنه.)