مدیریت فرهنگ وضرورت توجه به ویژگی های قومی

[نیوشا نوازی]

پژوهش و نگارش : شهربانو سمامی

هر جامعه در درون خود یک سری ازاقوام را پرورانیده است که این اقوام درذات خود مجموعه ی از عناصر فرهنگی مختص به خود را یدک می کشند. تفاوت اقوام تشکیل دهنده ی جوامع که زایید ه ی همان جامعه ها هستند، در مجموع صورت ظاهری و فرم محتوایی جوامع را شکل می بخشد. شاید بتوان گفت که یکی از عمده ترین تفاوت جوامع با هم تفاوت قوم ها ی تشکیل دهند ه ی آن ها و فرهنگ های غالب برآن است. عناصر و اجزای فرهنگی در برگیرنده قوم های مختلف به عنوان منابع و امکانات بسیار با ارزشی در حوزه ی ارزش های شامخ انسانی و داشته های ارجمند مادّی و غیر مادّی، فضای مطلوبی را در اختیار هر جامعه قرار می دهد.
خاص و ویژه بودن مشخصات فرهنگی هر قوم در حیطه های گوناگون آن؛ فرصتی را برای بهره مندی هر جامعه بر می آورد که جوامع دیگر به طور معمول از آن برخوردار نیستند. هر چند یکی از مسایل منفی موجود درجامعه ها را قوم مداری شکل می دهد ولی در مجموع دارایی های فرهنگی هر قوم به حدی از قوت برخوردار است که قوم مداری را در صورت و فرم عادی آن برتابد. از آن گذشته جوامع با تقویت اشتراکات فرهنگی بین اقوام می توانند از شدّت و حدّت قوم مداری بکاهند و همگام با آن از امتیازات فرهنگی هر قوم در راستای تقویت جامعه درعرصه ی آموزه های تعاملات و رفتارها در حیطه های داخلی و خارجی بهره ببرند.
هر قوم در هر جامعه سرمایه ی اجتماعی عظیمی به شمار می رود و ناهمگنی موجود در بین اقوام خود فرصتی برای ایجاد رقابت های اجتماعی سالم و صحیح برای برآوری و تحقق اهداف کلی جامعه و منافع عمومی می تواند محسوب شود. از آن گذشته هر یک از اقوام جامعه در بخشی از هر ساختارهای مختلف موجود درساخت کلی اجتماع دارای ایفای نقش پررنگ تر و پر اهمیت تر می باشند و تقویت این بخش از فعالیت هر قوم می تواند کارکرد رفتاری و کنشی موجود درساختارهای مختلف موجود درساخت کلی اجتماع راتقویت کند.
فرهنگ هر قوم تحت تاثیر متغیرها و شاخصه های گوناگونی مانند ویژگی های طبیعی، مختصات اقلیمی، منابع و امکانات موجود و ممکن، بافت مرفولوژیک، نظام معیشت و اموری از این دست و تاثیرات متقابل آن؛ وجه های غالبی را در تمام ساحت های فرمی و محتوایی مانند رنگ های غالب، آواهای غالب، فرم های غالب، رفتارهای غالب و مراودات شایع تعیین و بروز می دهد که این مختصات قومی به ندرت در یک محیط جغرافیایی دیگر قابل رویت است و در نهایت امر رویت آن تنها تشابهات را به خاطر می آورد و یکسانی به هیچ عنوان نمی تواند و جود داشته باشد. استفاده از این ظرفیت برآمده از وجه های غالب؛ تحت تاثیر فرهنگ هر قوم به عنوان سرمایه ی عظیم اجتماعی در قالب آموزه های خود آن قوم یا آموزش های معیّن رسمی و غیررسمی و بهره گیری از وضعیت مطلوب توصیف شده در تعاملات برای بهره گیری در ساحتِ ساختارهای موجود در اجتماع می تواند فرصت های بی بدیلی را برای هر جامعه فراهم آورد.
ایجاد ارتباطات مناسب بین اقوام با تقویت اشتراکات و نیز ایجاد شناخت و تعریف های شناسه سازی از عناصر ناهمگون بین اقوام، روابط سالم و صحیحی را برای اقوام جوامع فراهم می آورد و جوامع نیز از این جهت انتفاع مناسب به دست می آورند. نیل به فهم از تعاریف موجود در عرصه های مختلف در اقوام از هر وظیفه ای است که مدیریت فرهنگ با برآوری آن می تواند دامنه ی مبادلات فرهنگی را گسترش دهد.
بهره گیری مناسب از انواع تکنولوژی ها و به ویژه تکنولوژی های ارتبا ط جمعی با دقّت در بهره برداری تخصصی از این حوزه در طراحی و انتقال پیام برای ایجاد شناخت و تعاریف شناختی برآمده اقدام از فهم علمی، همگام با عرضه ی شناسه های مناسب از عناصر فاخر فرهنگی می تواند سرمایه های اجتماعی عظیم مستتر در بافت فرهنگ اقوام را قوّت بخشد و نظم اجتماعی را در ساحت کلان جامعه به دست دهد و جامعه از نظم اجتماعی اشاره شده و تبعات آن به جایگاه رفیع و قابل اعتنایی درعرصه های مختلف داخلی و خارجی نایل آید و این نیل به ارتقای سطح مناسب، توسعه را در تعریف بومی محور فراهم آورد. از این رو شناخت دقیق و رهیافت به ریز شناخت های معیّن در این راستا امری لازم، ضروری است و برخورد متخصصانه و عالمانه ی سایر مدیریت های غالب برجامعه و همراهی آن با مدیریت فرهنگ را نیز طلب می کند.


چکیده ی بخشی از جلد اول کتاب اول مجموعه 75 جلدی "مدیریت فرهنگ و فرهنگ مدیریت مدیران فرهنگ و مدیران امور فرهنگی" پژوهش و نگارش موسی الرضا طایفی اردبیلی و شهربانو سمامی