وقتی به باغ وحش یا پارک های سطح شهر می روید یکی از جانورانی که خیلی مورد توجه شما بچه ها قرار می گیرد، قوها هستند. بچه ها دلشان می خواهد به این پرنده های زیبا نزدیک شوند، به آنها غذا بدهند و با آنها بازی کنند.
نور خورشید که روی قوها می تابد، درخشش و زیبایی شان چند برابر می شود. به این پرنده در بسیاری از کشورها توجه خاصی شده است. به عنوان مثال یکی از بهترین داستان های کودکان، داستان جوجه اردک زشت است که این رمان کودکانه توسط هانس کریستین آندرسن، دوست خوب بچه ها نوشته شده است.
این داستان در مورد جوجه اردکی است که شبیه بقیه بچه اردک ها نیست و در عین تعجب و ناباوری همه، وقتی بزرگ شد، تبدیل به یک قوی زیبا می شود و این به آن معناست که ما همگی درون خود زیبایی داریم.
در کشورهای مختلف، داستان های زیادی در مورد قو وجود دارد. قو، سمبل زیبایی و افسونگری است و با شعر و موسیقی و عشق و علاقه مرتبط است. در یونان، این پرنده در حالی به تصویر کشیده می شود که کنار چنگ آواز می خواند. در افسانه های ژاپن از قو به عنوان پرنده ای ملکوتی و آسمانی یاد می شود که در بهشت سکونت دارد.
طبق این افسانه، زمانی که در شهر آینو جنگ در گرفت همه مردم کشته شدند و فقط پسربچه ای جان سالم به در برد. قوی زیبا به صورت زنی درآمد، از بهشت به زمین برگشت و پسربچه را بزرگ کرد. در روسیه، قوها الهام بخش آهنگساز معروف روسی یعنی چایکوفسکی برای ساخت بزرگ ترین اثرش به نام دریاچه قو شده اند.
در افسانه های ایرلندی، لباس شاعران و موسیقیدان ها از پرهای قو ساخته می شد. یکی از افسانه های ایرلندی مربوط به بچه هایی است که تبدیل به قو شدند. این بچه های قو نما آنقدر زیبا آواز می خواندند که هر کسی با شنیدن صدای آوازشان آرام می شد و به خواب عمیقی فرو می رفت.
در این افسانه قو سمبل ابدی و دائمی بودن روح است. در افسانه های سایر کشورها، قو سمبل آب های شفابخش و خورشید است. در این افسانه ها، قو با عناصر اصلی مانند خاک، آب و هوا ارتباط مستقیمی دارد. گفته می شود مردان شفابخش از پرقو در از بین بردن بیماری ها استفاده می کردند. در افسانه ای دیگر از زیبایی آواز قو هنگام مرگ سخن می گوید یکی از افسانه های زیبا در مورد قو داستان بچه های لیر است.
در این داستان چهار برادر شاهزاده ایرلند با بدجنسی نامادریشان، مجبور بودند تا آخر عمر به شکل قو زندگی کنند و در این میان خواهر مهربانشان به آنها کمک کرد تا از این وضعیت خلاص شوند. در سراسر دنیا به این پرنده زیبا و دوست داشتنی به دیده احترام نگاه می شود. اگر می خواهید در مورد زندگی این پرنده زیبا بیشتر بدانید با ما همراه باشید.
● زندگی قوها
قوها بزرگ ترین پرندگان آبی هستند و با خانواده، غازها ارتباط نزدیکی دارند. آنها به خاطر زیبایی وقار و متانت شان به عنوان پرنده های زینتی لقب گرفته اند که در برکه ها باغ وحش ها، پارک ها و باغ های گیاه شناسی حضور دارند. قوها گردن های دراز و پاهای پره داری دارند. یکی از گونه های آنها، قوی خاموش است.
این قوها بسیار بزرگند و تمام بدنشان سفید رنگ، دارای نوک صورتی با دو برآمدگی سیاه رنگ هستند. نوک آنها آنقدر حساس است که هنگام شنا زیرآب از آن به عنوان حسگر استفاده می کنند. قوها با داشتن ۲۵ تا ۳۵ مهره گردنی، بلندترین گردن را در میان پرندگان دارند. بدن آنها حدود ۲هزار و ۵۰۰ پر دارد.
عمر آنها بسیار طولانی است در حیات وحش تا ۲۰ سال و در باغ وحش ها و پارک ها حتی تا ۵۰ سال هم عمر می کنند. قوها سرزمین های مرطوب و احاطه شده توسط آب را ترجیح می دهند. لانه هایشان را روی پشته (تل خاک) می سازند. قوی توندرا لانه هاش را در سرزمین های مرطوب دشت های قطبی می سازد و منطقه ای به وسعت یک مایل را تحت کنترل می گیرد با این عمل، ملک خود را از بقیه قوها جدا می کنند.
قوها مناطق خنک تر را برای زندگی ترجیح می دهند و از گرما متنفرند. لانه این قوهای عظیم الجثه در آمریکای شمالی و روسیه شمالی دیده می شود. قوهای گردن سیاه در برزیل و قوهای سیاه در استرالیا و نیوزیلند یافت می شوند. قوهای خاموش نیز در اروپا ساکن هستند.
● غذای مورد علاقه قوها
در حیات وحش، قوها ریشه گیاهان نشاسته دار و غدد گیاهان آبزی را می خورند و برای این کار با استفاده از نوک های قیچی مانندشان گیاهان و علف ها زیر آب را تکه تکه می کنند، آنها می توانند ده تا بیست ثانیه زیر آب غوطه ور باقی بمانند. این پرندگان به دلیل گردن دراز و پرعضله می توانند با انحنادادن گردن، سرشان را در آب خم کنند و چانه شان ته آب باقی بماند و به طور مداوم گیاهان آبی ببلعند.
در خشکی دانه و غلات می خورند ولی باید سرشان را محکم تکان دهند تا دانه از گلویشان عبور کند. بسیاری از گونه های قو، گیاهخوارند ولی قوی خاموش ماهی هم می خورد؛ قوها غده ای بالای چشمشان دارند که آنها را قادر می سازد آب پر از نمک و املاح را بنوشند.
این غده، نمک را از آب می گیرد و آن را به محلولی تبدیل می کند که از سوراخ بینی اش خارج می شود و پرنده می تواند با تکان دادن سر از شر آن راحت شود.در پارک ها و باغ وحش و... قوها با گندم، جو، ذرت، کاهو، کلم، علف و آندیو حتی بیسکوئیت و نان، تغذیه می شوند.
● قوها و جوجه هایشان
قوها زندگی خود را وقف جفتشان می کنند و در طی سال با هم باقی می مانند. آنها تا ساختن آشیانه برای تخم گذاری بعدی از بچه های خود نگهداری می کنند. اگر یکی از قوها بمیرد، قوی باقیمانده دنبال جفت دیگری می گردد و تا آخر عمر با هم باقی می مانند. قوها در سن دو تا سه سالگی به بلوغ می رسند و می توانند تا پنج عدد تخم بگذارند.
آنها به مدت ۳۰ روز روی تخم می خوابند. جوجه های آنان، ابتدا چگونگی شناور ماندن روی آب را یاد می گیرند و پس از ۶۵ تا ۷۰ روز پرواز کردن را یاد می گیرند. پرهای آنان در ماه های تیر و مرداد شروع به ریختن می کند و دوباره پرهای جدیدی به جای آن رشد می کند. قوها پرندگان بسیار قدرتمند و قوی هستند.
بال های آنان آنقدر محکم است که با بال زدن می توانند دست انسان را بشکنند. قوها گرچه موجوداتی بسیار آرام هستند ولی گاهی هم خشمگین می شوند و خشم خود را با خم کردن گردن و حمله به سمت مقابل نشان می دهند. قوها از ملک خود در مقابل غریبه ها و سایر قوها حفاظت می کنند، ولی اردک ها و پرندگان کوچک را تحمل می کنند. آنان در فصل زمستان در دسته های بیست تایی و چهل تایی مهاجرت می کنند.
بچه های قو حداقل یک سال همراه والدینشان در گروه، باقی می مانند تا آموزش های خاصی از قبیل تغذیه، استراحت کردن، مسیرها و جهت ها و... را یاد بگیرند. قوها پرواز در شب را بسیار دوست دارند و شب هنگام در ارتفاع ۲۸ هزار پایی از سطح زمین تا ۲ هزار مایل بر فراز دریاها پرواز می کنند.
حدود نیمی از بچه قوها که در شمال لانه دارند طی مهاجرت به جنوب از بین می روند، زیرا قبل از اینکه به اندازه کافی قوی شوند، مجبور به ترک منطقه هستند. قوها نسبت به بیماری های قارچی، انگلی و ویروس ها بسیار حساس هستند.