باغ ها، عمارت ها، کاخ های استان یزد خانه خان بهادر (معين) یزد
اين خانه در محله گازرگاه واقع است و از لحاظ گچ بري هايي كه بر اطراف ديوارهاي حياط آن شده است اشعار محتشم كاشاني و نقوش گل و بوته جالب توجه است. اشعار به خط نستعليق خوش نوشته شده است.
خانه شفيع پور یزد
اين خانه در محله تبريزيان خيابان شاه و نزديك به خانقاه نعمة اللهي واقع است. بدنه اطاق گچ بري و سقف آن تقريباً به اسلوب محل خانقاه نعمة اللهي نقاشي شده و درب ها و پنجرهها مشبك و با شيشه رنگي است.
خانه طاق بلندها (خانه بزرگ) یزد
شايد قديميترين خانه موجود در يزد خانه ای است كه پشت حسينيه بوده و متصل بدان واقع و به يكي از دو نام «خانه طاق بلندها» يا «خانه بزرگ» مشهور است. به نظر مهندس كريم پيرنيا اين خانه متعلق به خاور الدين حسين باني مدرسه حسينيه واقع در همين كوچه حسينيان بوده و متعلق به اوايل قرن هشتم هجري است.
خانه عرب ها یزد
مجموعه ای است از دو خانه بزرگ و كوچك واقع در سر قدمگاه محله فهادان و نزديك به مسجد چهل محراب و به حاجي ميرزا احمد عرب تعلق دارد. تزیینات داخلي خانه بزرگ سردرب هاي مقرنس بر بالاي پنج دري و راهروها، درب ها، گچ بري هاو جاسازي در آن ها را شامل می شوند. درب اطاق آينه خانه كوچك در سال 1298 هجري ساخته شده و كار استاد علياكبر ولد مرحوم استاد باقر است.
خانه غياث نقشبند یزد
در قسمت جنوبي مسجد جامع خانه ای قديمي وجود دارد كه خانه غياث نقشبند است. بنايي كه مربوط به قرن يازدهم هجري است و بسيار ويران شده است.
خانه مشروطه یزد
خانه مشروطه در خيابان امام واقع شده است. اين خانه با سبك معماري سنتي حياط مركزي و قدمتي حدوداً 200 ساله مربوط به دوره قاجاريه است كه حدود 70 سال قبل توسط مرحوم ابوالحسن مشروطه پدر آقاي محمود مشروطه از آقايان اكرمي خريداري نمودهاند. خانه داراي يك حياط مركزي است كه حوض مستطيل شكلي در ميان حياط واقع و در دو طرف آن باغچه درخت گل كاري است درب ورودي خانه در ضلع شمالي و پس از ورودي به هشتي خانه و راهرو به حياط خانه وارد ميشويم در چهار طرف حياط اتاق هایی مناسب فصل ساخته شده است. اتاق هاي يك دري دو دري و سه دري و چهار دري كه از ويژگي هاي معماري سنتي خانههاي يزدي است؛ مشاهده ميشود.اطاق دو دري خانه معروف به اتاق مادر بزرگ را آقاي محمود مشروطه به صورت گنجينه ای زيبا آراستهاند و اشيای عتيقه فراواني در اين اتاق جمع آوري و به نمايش گذاشته شده است. اتاق ضلع جنوبي كه احتمالاً قبلاً تالار بوده؛اكنون به صورت اتاق چهار دري تابستاني از آن استفاده ميشود. طبقه زيرين به جوي آب و فضایی مشهور به زير زمين تعلق داردكه ويژه استراحت در تابستان و نگه داري ميوه در گذشته بوده است.
خانه حاج كاظم رسوليان (دانشکده معماری)یزد
اين خانه كه بيش از يك قرن از عمر آن ميگذرد، در محله سهل بن علي يزد واقع شده و شامل دو بخش متمايز به صورت بيروني و اندروني است.حياط بيروني محل پذيرايي از ميهمانان و برگزاري مراسم روضه خواني حضرت امام حسين (ع) بوده است. اتاق بزرگ ارسي با شيشههاي رنگين، حوض خانه، تالار، زيرزمين و بادگير، فضاهاي اصلي قسمت بيروني را تشكيل ميدهند. حياط اندروني كه بخش كاملاً خصوصي خانه است شامل اتاقهاي سه دري، پنج دري، ارسي، تالار، كلاه فرنگي و بادگير است كه پيرامون حياطي بزرگ و مشجر با حوضي وسيع در ميان آن قرار گرفتهاند. در قسممت تحتاني اتاقها تالار، كلاه فرنگي، زيرزمينها و جوي آب قرار دارند كه هر كدام، براي نگه داري لوازم زندگي، مواد غذايي و استراحت در فصل تابستان مورد استفاده بوده است. خانه رسوليان داراي حمام سنتي است كه حد فاصل حياط بيروني و اندروني قرار دارد. اين خانه يكي از خانههاي ارزشمند يزدي است که در سال 1368 به صورت وقف در اختيار دانشگاه يزد قرار گرفت و پس از مرمت، به عنوان هسته اوليه دانشكده معماري و شهرسازي حيات نوين خود را آغاز كرد. هم اكنون بخشهاي متنوع اين خانه قديمي به فضاهاي آموزشي تبديل شده و با خريداري واحدهاي مسكوني همجوار آن كه هر كدام از آن ها نيز دارای ارزش معماري هستند، مجموعه ی فرهنگي، تاريخي، آموزشي ممتازي را به وجود آوردهاند كه در سطح كشور شاخص است. اين مجتمع هنري، گذشته از نقش آموزشي و پژوهشي آن، تا به حال محل برگزاري سمينارهاي مختلف علمي و پذيرايي شخصيتهاي داخلي و خارجي بوده است.