زاويه:

[. : : H@med : : .]

از دوران يک نيم خط حول راسش يک ناحيه اي بوجود مي آيد که به آن زاويه مي گويند. اين دوران مي توان در جهت عقربه هاي ساعت يا در جهت خلاف آن باشد ولي در مثلثات جهت دوران براي ايجاد يک زاويه جهت پادساعتگرد است و چنين زاويه اي را زاويه مثلثاتي مي گويند. اگر نيم خطي را حول راسش چنان دوران دهيم که دوباره به نقطه شروع دوران بازگردد يک زاويه کامل يا تمام صفحه بوجود مي ايد. پس يک دايره خود يک زاويه کامل(دوران کامل) است. همچنين اگر نيم خط را چنان دوران دهيم که يک مسير يک نيم رايره به مرکز راسش راطي کند يک زاويه نيم صفحه بوجود مي آيد. زاويه را با نام بردن راس يا نام بردن راس و دو ضلعش مي خوانند.

•لازم به ذکر است زاويه ها را با وسيله اي به نام نقاله اندازه گيري مي کنند که بر حسب درجه مقياس بندي شده اند.

واحد هاي اندازه گيري زاويه:
واحد هاي اصلي براي اندازه گيري زاويه عبارتند از: درجه، گراد و راديان که در اينجا به تعريف و توضيح آنها مي پردازيم:

•درجه:

اگر محيط يک دايره دلخواه را به 360 قسمت مساوي تقسيم کنيم هر قسمت را يک درجه مي نامند. به عبارت ديگر يک درجه يک سيصد و شستم محيط يک دايره است.

براي نمايش درجه از علامت استفاده مي شود. لذا مي توان گفت:

پس به اين ترتيب در اين مقياس، زاويه تمام صفحه که يک دور کامل است برابر 360 درجه و زاويه نيم صفحه برابر 180 درجه است.

•استفاده از واحد درجه(degree) براي اندازه گيري زاويه به بابلي ها منسوب است که با دستگاه اعداد در مبناي 60 کار مي کردند. همچنين 360 درجه احتمالا از تعداد روزهاي سال بابلي ها نشات گرفته است سالي که داراي 12 ماه 30روزه است.
اجزاي درجه:
همان گونه که مي دانيد معمولا هر واحد داراي اجزايي مي باشد. درجه نيز به عنوان يک واحد اندازه گيري داراي اجزايي مي باشد که عبارتند از دقيقه و ثانيه.(اين اجزا گاهي آرک دقيقه:Arc minute و آرک ثانيه:Arc second نيز گفته ميشوند)
هر دقيقه برابر است با يک شصتم درجه.

هر ثانيه برابر يک شصتم دقيقه يا يک سه هزار و شسصدم درجه.

به عنوان مثال اگر اندازه زاويه اي 37 درجه و 30 دقيقه و 15 ثانيه باشد مي نويسيم:

•گراد

اگر محيط يک دايره را به 400 قسمت مساوي تقسيم کنيم هر قسمت را يک گراد مي گويند. به عبارت ديگر يک چهارصدم دوران کامل، زاويه اي به اندازه يک گراد پديد مي آورد.گراد گاهي گون نيز گفته مي شود. براي نمايش گراد از نماد «gr» استفاده مي شود. لذا مي توان گفت:

پس به اين ترتيب در اين مقياس اندازه زاويه تمام صفحه يا يک دور کامل 400 گراد و اندازه زاويه نیم صفحه برابر 200 گراد خواهد بود.