بسم الله الرحمن الرحیم
ادامه روابط اقتصادی زن و شوهر
مسأله: نفقه را مىتوان به صورت پول يا عين به زن پرداخت، مثلاً مىتوان غذا را پخته يا نپخته و يا پول آن را به زن داد
و زن نيز مالك آن مىشود و هيچكدام از طرفين حق ندارند ديگرى را ملزوم به پرداخت يا دريافت پول كنند.
نظر آیات عظام:
امام: تحريرالوسيله، كتاب نكاح، فصل فى النفقات، مسائل 13 و 14.
سؤال: آيا مرد مىتواند پولهايى را كه زن با صرفه جويى در مخارج خانه پس انداز كرده، از زن طلب كند؟
جواب:
اگر از نفقه زن بوده و زن با كم گذاشتن از خود صرفه جويى كرده، خير نمىتواند. اما اگر از مخارج بچهها بوده و يا عنوان
ديگرى داشته، بله مىتواند پس بگيرد.
امام - بهجت - فاضل - مكارم: استفتاء
سؤال: اگر خانمى ماهانه از شوهرش براى مخارج تغذيه خانواده پول مىگيرد ولى هر ماه مقدارى از آن را پس انداز مىكند،
آيا مىتواند بدون اذن شوهر براى خودش يا بچهها با اين پول لباس يا چيز ديگرى بخرد؟
جواب: اگر شوهر ماهيانه را تمليك زن كرده، و اختيار مصرف را به او داده و يا ماهيانه نفقه خود زن است، بله مىتواند بدون اجازه
شوهر آن را خرج كند. اما نسبت به مخارج فرزندان و يا غير آن اگر صرفه جويى كند، بايد از شوهر اجازه بگيرد.
امام - بهجت - فاضل - مكارم: استفتاء.
مسأله: مخارج سفر زن اگر بيشتر از مخارج وطن باشد، با شوهر نيست،
ولى اگر شوهر مايل باشد كه زن را سفر ببرد، بايد مخارج سفر او را بدهد.
نظر آیات عظام:
امام: توضيح المسائل، مسأله 2415.
تبريزى: توضيح المسائل، مسأله 2424.
فاضل: توضيح المسائل، مسأله 2483.
مسأله: وسايلى همچون فرش، روانداز، پرده، وسايل منزل و هر آنچه را كه مرد به عنوان نفقه در اختيار زن
قرار مىدهد اگر عين آن باقى باشد در ملك شوهر است. بنابراين اگر زن ناشزه شود يا طلاق داده شود،
همه آن وسايل به شوهر مسترد مىگردد. مگر آنكه آنها را به زن تمليك كرده باشد.
نظر آیات عظام:
امام: تحرير الوسيله، كتاب نكاح، فصل فى النفقات، مسأله 15.
سؤال: شوهر من اكثر حقوق خود را خرج دوستان و بستگان و پدر و مادرش مىكند و من و بچهها را به شدت در مضيغه قرار
داده است آيا مىتوانم در هر ماه بخشى از حقوقش را از او بگيرم تا آن را صرف ديگران نكند؟
جواب: شما مىتوانيد نفقه هر روز خود را در صبح همان روز از او مطالبه نماييد و بر مرد نيز واجب است ابتدا نفقه زن و مخارج
بچهها را بپردازد و اگر در آمد زيادترى داشت مىتواند به ديگران ببخشد.
امام: با استفاده از تحريرالوسيله، كتاب نكاح، فصل فى النفقات، مسأله 20.
مسأله: اگر مرد فقط به اندازه نفقه پول يا امكانات داشته باشد نمىتواند آن را به اقارب خود ببخشد،
بله اگر بيش از نفقه داشت مىتواند مازاد را ببخشد.
نظر آیات عظام:
امام: تحريرالوسيله، كتاب نكاح، فصل فى النفقات، مسأله 20.
مسأله: تصرف در اموال شوهر بدون اذن او جايز نيست مگر آنكه زن علم به رضايت او داشته باشد.
و همينطور تصرف مرد در اموال زن .
نظر آیات عظام:
امام: با استفاده از تحرير الوسيله، كتاب غصب، مسائل 6 و 7 .
تبريزى: توضيح المسائل، مسأله 2424.
فاضل: توضيح المسائل، مسأله 2483.
در نتيجه: در صورتى كه مرد نفقه زن را مىپردازد، زن نمىتواند بدون اجازه شوهر دست در جيب او كرده پول بردارد؛
و يا از وسائل او اعم از جوراب، انواع لباس يا وسايل منزل يا هر آنچه كه متعلق به شوهر است استفاده نمايد.
البته اگر زن بداند كه شوهر راضى است مىتواند در اموال او تصرف كند، اگر چه اجازه نگرفته باشد.
و هينطور مرد حق ندارد بدون اجازه زن در اموال او تصرف كند. مثلاً زينت آلات او را بدون اجازه او بفروشد و يا اگر صاحب ملك
يا مستغلاتى است آنها را بدون اجازه زن تصرف كند و...
البته در اين موارد، تصرف در مواد خوراكى جهت خوردن استثناء شده است. زيرا در مواد خوراكى كافى است انسان علم به
عدم رضايت صاحب مال نداشته باشد ولى علم به رضايت او لازم نيست .
مسأله: اگر منزل ملك شوهر باشد، زن اجازه ندارد كسى را كه شوهر راضى نيست به خانه او بيايد، دعوت كند،
اگر چه آن شخص از بستگان نزديك باشد.
نظر آیات عظام:
امام: با استفاده از تحرير الوسيله، كتاب، غضب، مسأله 6.
تبريزى: توضيح المسائل، مسأله 2424.
فاضل: توضيح المسائل، مسأله 2483.
در نتيجه: اگر شوهر بگويد راضى نيستم فلان شخص را دعوت كنى، زن اجازه ندارد او را جهت آمدن به منزل دعوت نمايد.
البته اگر او خودش آمد بر زن واجب نيست او را به منزل راه ندهد .
مسأله: اگر منزل ملك زن باشد، شوهر نمىتواند زن را از دعوت بستگان و نزديكانش نهى كند،
مگر آنكه اين كار با حقوق مرد منافات داشته باشد. البته مرد مى تواند به زن اجازه ندهد كه از وسائل و يا از پول و
يا امكاناتى كه جزء اموال مرد است استفاده نمايد.
نظر آیات عظام:
امام - تبريزى : با استفاده از مدارك مسأله قبل.
توضيح: از آنجا كه مرد فقط داراى حقوق خاصى نسبت به زن مىباشد و اجازه ندارد در موارد غير آن، زن را امر و نهى كند،
بنابراين اگر به زن بگويد فلان شخص را به منزل دعوت نكن، در صورتى كه منزل ملك زن باشد، اطاعت از او واجب نيست.
مشروط به آنكه اين دعوت با حقوق مرد منافات نداشته باشد و يا مثلاً اگر وظايف زن در خانه نسبت به مرد به واسطه اين
دعوت ترك نشود و يا موجب استفاده از وسائل و اموال مرد نگردد. اگر چه بهتر است در اين صورت رضايت شوهر را كسب كند.
بنابراين، اگر اين دعوت موجب هتك حرمت زن يا شوهر مىشود و يا لطمه به آبرو يا ناموس خانواده مىزند و يا موجب مىگردد
كه خداى نكرده تعلق زن نسبت به شوهر كم شود، در نتيجه حقوق مرد را، مانند آرايش كردن يا دور كردن منافرات از خود و...
را به خوبى اداء ننمايد، دعوت كردن جايز نيست و زن بايد شوهر را اطاعت كند.
_________________
امام مهدىعليه السلام :
إنّا يُحيطُ عِلمُنا بأنبائِكُم و لايعَزُبُ عَنّا شَىءٌ مِن أخبارِكُم.
ما از همه خبرهاى شما آگاهيم و چيزى از خبرهاى شما از ما پنهان نيست.
احکام ويژه زن و شوهر
پاسخ با نقل قول
