احكام مشترک پزشکان
بسم الله الرحمن الرحیم
نگاه و لمس
نگاه و لمس به منظور معاينه و درمان
اگر پزشك مرد (در صورت نبودن پزشك زن) جهت معالجه و يا كارهايى از قبيل تشخيص نبض، گرفتن خون و شكستهبندى ناچار شود به بدن نامحرم نگاه كند،
يا دست به بدن او بزند (و استفاده از دستكش و مانند آن، به منظور لمس غيرمستقيم، ممكن نباشد)، در اين صورت، لمس و نگاه اشكال ندارد(1).
البته اگر در چنين مواردى پزشك بتواند تنها با نگاه كردن و يا با لمس كردن مريض نامحرم را معالجه كند، بايد به همان نگاه يا لمس (آن هم به مقدار ضرورت)
بسنده كند و زيادتر از آن جايز نيست. در نگاه و لمسِ پزشك زن نسبت به مرد نامحرم نيز همين حكم جارى است(2).
اگر پزشك براى معالجه بيمار ناچار شود به عورت او نگاه كند، ... و چارهاى جز نگاه (مستقيم) به عورت او نباشد، اشكال ندارد(3).
مسائل كلى نگاه و لمس
نگاه مرد و زن نامحرم به يكديگر:
نگاه مرد يا زن به غير از صورت و دست(4) نامحرم چه با قصد تلذذ و ريبه باشد و چه بدون آن، جايز نيست.
امّا نگاه به صورت و دست نامحرم با قصد تلذذ و ريبه جايز نيست ولى بدون آن جايز است(5)(6).
نگاه به محارم:
نگاه مرد يا زن به محارم خود بدون قصد تلذذ و ريبه جايز است، ولى با تلذذ و ريبه جايز نيست. نگاه به عورت با تلذذ و ريبه يا بدون آن جايز نيست(7).
نگاه به همسر:
نگاه مرد يا زن به تمام اعضاى همسر خود، با تلذذ و بدون آن، جايز است(8).
نگاه به همجنس (مرد به مرد، زن به زن):
نگاه مرد يا زن به هر عضوى از بدن همجنس خود، با قصد تلذذ و ريبه حرام است. نگاه به غير از عورت او، اگر بدون قصد تلذذ و ريبه باشد، جايز است(9).
نگاه مرد به دختر نابالغ:
نگاه مرد به صورت، بدن (غير از عورت) و موى دختر نابالغ در صورتى كه از روى تلذذ و شهوت نباشد جايز است ولى بنابر احتياط مستحب جاهايى مثل
ران و شكم را كه معمولاً مىپوشانند، نگاه نكند(10).
نگاه زن به پسر نابالغ:
نگاه زن به پسرى كه بالغ نشده ولى خوب و بد را مىفهمد (به غير از عورت)، بدون قصد تلذذ و ريبه جايز است(11).
نگاه مرد به زن كافر:
نگاه به زن كافر(كتابى و غير كتابى) اگر بدون قصد تلذذ و ريبه باشد جايز است؛ البته احتياط در اكتفا نمودن بر مواضعى است كه معمولاً آنها را نمىپوشانند(12).
نگاه به عورت:
نگاه به عورت ديگران حرام است اگر چه از پشت شيشه يا در آينه و مانند آن باشد و احتياط واجب(13) آن است كه به عورت بچهاى كه خوب و بد را
مىفهمد نيز نگاه نكنند (14).
نگاه به عضو جدا شده از نامحرم:
نگاه به عضوى كه از مرد يا زن نامحرم جدا شده، جايز نيست و احتياط واجب آن است كه به موى جدا شده نامحرمنيز نگاه نكنند(15)،
ولى نگاه به دندان و ناخن كه جدا شده باشد، اشكال ندارد (16).
لمس:
لمس بدن نامحرم حتى دست و صورت، حرام است (17).
---------پاورقی----------------------------------------------------------
1- اراكى ره: اگر مرد براى معالجه زن نامحرم (با فرض نبودن زنى كه در كيفيت معالجه و تحمل درد با مرد مساوى باشد) ناچار شود كه او را نگاه كند و
دست به بدن او بزند، اشكال ندارد. (توضيحالمسائل، مسأله 2255)
2- تحريرالوسيله، ج :، كتاب النكاح، فىالفروع المتعلقْ بالنظر، مسأله 2ٌّ
3- توضيحالمسائل، مسأله 244
4- در تمام مسائل اين قسمت، منظور از دست، از سر انگشتان تا مچ دست مىباشد
5- گلپايگانى ر ه: نگاه كردن به صورت و دست آنان اگر به قصد لذت باشد حرام است، بلكه حرام بودن نگاه به آنها بدون قصد لذت هم خالى از قوت نيست.
(توضيحالمسائل، مسأله 244ّ)
6- تحريرالوسيله، ج 2، كتابالنكاح، فىالفروع المتعلقه بالنظر؛ عروْالوثقى، ج 2، ص 635، مسأله 31
7-8-9-10-11-12- همان
13- گلپايگانى و اراكى ره: حرام است كه به عورت بچه مميز (بچهاى كه خوب و بد را مىفهمد) نگاه كنند.
(گلپايگانى ره، توضيحالمسائل، مسأله 2450؛ اراكى ره، توضيحالمسائل، مسأله 2450)
14- توضيحالمسائل، مسأله 2436.
15- گلپايگانى و اراكى ره: نظر به موى جدا شده اشكال ندارد. (عروْالوثقى، ج 2، ص 638، مسأله 45)چ
16- تحريرالوسيله، ج 2، كتاب النكاح، فىالفروع المتعلقْ بالنظر
17- همان
پاسخ با نقل قول
