« بسم الله الرَّحمن الرَّحیم »







« فی الاعتراف و طلب التوبة الی الله تعالی »


« دعای امام سجاد (ع) در اعتراف به گناه و طلب توبه از خداى تعالى »





اللَّهُمَّ إِنَّهُ يَحْجُبُنِي عَنْ مَسْأَلَتِكَ خِلَالٌ ثَلَاثٌ ، وَ تَحْدُونِي عَلَيْهَا خَلَّةٌ وَاحِدَةٌ

خدايا سه چيز مرا از سئوال تو باز مى‏دارد و يك چيز مرا در آن ترغيب مى‏كند



يَحْجُبُنِي أَمْرٌ أَمَرْتَ بِهِ فَأَبْطَأْتُ عَنْهُ ، وَ نَهْيٌ نَهَيْتَنِي عَنْهُ فَأَسْرَعْتُ إِلَيْهِ ، وَ نِعْمَةٌ أَنْعَمْتَ بِهَا عَلَيَّ فَقَصَّرْتُ فِي شُکْرِهَا .

وَ بازمى‏دارد فرمانى كه تو دادى و من در اطاعت كندى نمودم و آنكه نهى كردى و من سوى نهى تو شتافتم
و نعمت بخشيدى و من در سپاسگزارى آن كوتاهى كردم‏



وَ يَحْدُونِي عَلَى مَسْأَلَتِكَ تَفَضُّلُكَ عَلَى مَنْ أَقْبَلَ بِوَجْهِهِ إِلَيْكَ ، وَ وَفَدَ بِحُسْنِ ظَنِّهِ إِلَيْكَ ، إِذْ جَمِيعُ إِحْسَانِكَ تَفَضُّلٌ ، وَ إِذْ كُلُّ نِعَمِكَ ابْتِدَاءٌ

و مرا در مسئلت تو ترغيب مى‏كند تفضل تو بر كسى كه روى به تو آورد و به گمان نيكو سوى تو آمد.
چون هر احسانى كه از تو رسد افزون از استحقاق بندگان است و همه نعمتهاى تو بى‏علت و سبب‏




فَهَا أَنَا ذَا ، يَا إِلَهِي ، وَاقِفٌ بِبَابِ عِزِّكَ وُقُوفَ الْمُسْتَسْلِمِ الذَّلِيلِ ، وَ سَائِلُكَ عَلَى الْحَيَاءِ مِنِّي سُؤَالَ الْبَائِسِ الْمُعيِلِ

اينك من به درگاه عزت تو مانند بنده فرمانبردار و ذليل ايستاده و مانند مردم مستمند و بى‏چيز با شرمسارى از تو مسئلت مى‏كنم‏




مُقِرٌّ لَكَ بِأَنِّي لَمْ أَسْتَسْلِمْ وَقْتَ إِحْسَانِكَ إِلَّا بِالْإِقْلَاعِ عَنْ عِصْيَانِكَ ، وَ لَمْ أَخْلُ فِي الْحَالَاتِ كُلِّهَا مِنِ امْتِنَانِكَ .

اقرار دارم در هيچ حال از نعمت تو خالى نبوده‏ام و با احسان فراوان تو هرگز از نافرمانى سالم نمانده‏




فَهَلْ يَنْفَعُنِي ، يَا إِلَهِي ، إِقْرَارِي عِنْدَكَ بِسُوءِ مَا اكْتَسَبْتُ وَ هَلْ يُنْجِينِي مِنْكَ اعْتِرَافِي لَكَ بِقَبِيحِ
مَا ارْتَكَبْتُ أَمْ أَوْجَبْتَ لِي فِي مَقَامِي هَذَا سُخْطَكَ أَمْ لَزِمَنِي فِي وَقْتِ دُعَايَ مَقْتُکَ .

آيا اقرار من به بدى عمل مرا سود خواهد داد؟ و اعتراف من به زشتى كردار مرا نجات خواهد بخشيد؟ آيا در اين
مقام شايسته است خشم خود را بر من واجب شمرى؟ و در هنگام دعاى من غضب تو مرا فرو گيرد؟




سُبْحَانَكَ ، لَا أَيْأَسُ مِنْكَ وَ قَدْ فَتَحْتَ لِي بَابَ التَّوْبَةِ إِلَيْكَ ، بَلْ أَقُولُ مَقَالَ الْعَبْدِ الذَّلِيلِ الظَّالِمِ لِنَفْسِهِ الْمُسْتَخِفِّ بِحُرْمَةِ رَبِّهِ .

اى خداوند پاك چونكه در توبه را بر من گشوده‏اى از تو نوميد نشوم بلكه مانند بنده خوار ستمكار بر خود كه حرمت خداوند و مالك را نگاه نداشته،




الَّذِي عَظُمَتْ ذُنُوبُهُ فَجَلَّتْ ، وَ أَدْبَرَتْ أَيَّامُهُ فَوَلَّتْ حَتَّى إِذَا رَأَى مُدَّةَ الْعَمَلِ قَدِ انْقَضَتْ وَ غَايَةَ الْعُمُرِ قَدِ انْتَهَتْ ،
وَ أَيْقَنَ أَنَّهُ لَا مَحِيصَ لَهُ مِنْكَ ، وَ لَا مَهْرَبَ لَهُ عَنْكَ ، تَلَقَّاكَ بِالْإِنَابَةِ ، وَ أَخْلَصَ لَكَ التَّوْبَةَ ،
فَقَامَ إِلَيْكَ بِقَلْبٍ طَاهِرٍ نَقِيٍّ ، ثُمَّ دَعَاكَ بِصَوْتٍ حَائِلٍ خَفِيٍّ .

و گناهانش بسيار بزرگ است و روزگار عمرش گذشته است و سپرى شده چندانكه نگاه مى‏كند هنگام كار كردن
بسر آمده است و مدت زندگى به آخر رسيده و يقين داند كه از عقاب تو راه نجات نيست و از خشم تو گريزگاه
ندارد سوى تو بازگشته، رو به تو آورده و به اخلاص توبه كرده با دلى پاك در خدمت تو ايستاده
و به صداى گرفته و آهسته تو را مى‏خواند




قَدْ تَطَأْطَأَ لَكَ فَانْحَنَى ، وَ نَكَّسَ رَأْسَهُ فَانْثَنَى ، قَدْ أَرْعَشَتْ خَشْيَتُهُ رِجْلَيْهِ ، وَ غَرَّقَتْ دُمُوعُهُ خَدَّيْهِ ، يَدْعُوكَ بِيَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ ،
وَ يَا أَرْحَمَ مَنِ انْتَابَهُ الْمُسْتَرْحِمُونَ ، وَ يَا أَعْطَفَ مَنْ أَطَافَ بِهِ الْمُسْتَغْفِرُونَ ،
وَ يَا مَنْ عَفْوُهُ أَكْثَرُ مِنْ نَقِمَتِهِ ، وَ يَا مَنْ رِضَاهُ أَوْفَرُ مِنْ سَخَطِهِ .

به فروتنى پيش تو خم گشته و سر به زير افكنده پشت دو تا كرده ترس پاهاى او را به لرزه درآورده است و اشك چشم
دو گونه او را فرو گرفته (مى‏گويد) كه اى مهربانترين مهربانان اى بخشنده‏تر كسى كه خواهندگان
پيوسته قصد تو مى‏كنند اى مهربانتر كسى كه آمرزش طلبان گرد خانه تو مى‏گردند،
اى كسى كه مهر تو از كين تو فزونتر است و خشنودى تو از خشمت بيشتر.






وَ يَا مَنْ تَحَمَّدَ إِلَى خَلْقِهِ بِحُسْنِ التَّجَاوُزِ ، وَ يَا مَنْ عَوَّدَ عِبَادَهُ قَبُولَ الْإِنَابَةِ ، وَ يَا مَنِ اسْتَصْلَحَ فَاسِدَهُمْ بِالتَّوْبَةِ
وَ يَا مَنْ رَضِيَ مِنْ فِعْلِهِمْ بِالْيَسِيرِ ، وَ يَا مَنْ كَافَى قَلِيلَهُمْ بِالْكَثِيرِ ، وَ يَا مَنْ ضَمِنَ لَهُمْ إِجَابَةَ الدُّعَاءِ ،
وَ يَا مَنْ وَعَدَهُمْ عَلَى نَفْسِهِ بِتَفَضُّلِهِ حُسْنَ الْجَزَاءِ .

اى كسى كه بدر گذشتن از گناهان خلق حق شكر خود را بر آنها ثابت گردانيدى و اى كسى كه بندگان را به پذيرفتن
توبه عادت داده‏اى، اى كسى كه عمل زشت و فاسد آنان را به سبب پشيمانى به صلاح آوردى، اى كسى كه
به اندك عمل از ايشان خرسندى و نيكى كم را به ثواب بسيار پاداش مى‏دهى، اى كسى كه اجابت دعاى
آنان را بر خود حتم كردى و آنان را به پاداش نيك به فضل خود نويد دادى‏




مَا أَنَا بِأَعْصَى مَنْ عَصَاكَ فَغَفَرْتَ لَهُ ، وَ مَا أَنَا بِأَلْوَمِ مَنِ اعْتَذَرَ إِلَيْكَ فَقَبِلْتَ مِنْهُ ، وَ مَا أَنَا بِأَظْلَمِ مَنْ تَابَ إِلَيْكَ فَعُدْتَ عَلَيْهِ .

گناهكارترين كس نيستم كه نافرمانى كرده و تو آمرزيده‏اى و سزاوارترين مردم به سرزنش نيستم كه از كردار
خود عذر خواسته و تو پذيرفتى و ظالمترين كس نيستم كه توبه كرده و تو سوى او بازگشتى‏




أَتُوبُ إِلَيْكَ فِي مَقَامِي هَذَا تَوْبَةَ نَادِمٍ عَلَى مَا فَرَطَ مِنْهُ ، مُشْفِقٍ مِمَّا اجْتَمَعَ عَلَيْهِ ، خَالِصِ الْحَيَاءِ مِمَّا وَقَعَ فيِهِ .

اينك از گذشته‏ها پشيمانم و از بار گرانى كه بر دوش من فراهم آمده ترسان، و از آنچه گرفتار آن شده‏ام سخت شرمسار




عَالِمٍ لَيْكَ، بِأَنَّ الْعَفْوَ عَنِ الذَّنْبِ الْعَظِيمِ لَا يَتَعَاظَمُكَ ، وَ أَنَّ التَّجَاوُزَ عَنِ الْإِثْمِ الْجَلِيلِ لَا يَسْتَصْعِبُكَ ، وَ أَنَّ احْتِمالَ الْجِنَايَاتِ
الْفَاحِشَةِ لَا يَتَكَأَّدُكَ ، وَ أَنَّ أَحَبَّ عِبَادِكَ إِلَيْكَ مَنْ تَرَكَ الاِسْتِكْبَارَ عَلَيْکَ ، وَ جَانَبَ الْاِصْرَارَ ، وَ لَزِمَ الاِسْتِغْفَارَ .

مى‏دانم كه در گذشت از گناه بزرگ پيش تو بزرگ نيست و بخشيدن گناه عظيم را دشوار نمى‏شمرى
و مسامحت در جرمهاى سنگين بر تو گران نيست و دوست‏ترين بندگان پيش تو كسى است
كه سركشى نكند و بر گناه اصرار نورزد و پيوسته آمرزش خواهد





وَ أَنَا أَبْرَأُ إِلَيْكَ مِنْ أَنْ أَسْتَكْبِرَ ، وَ أَعُوذُ بِكَ مِنْ أَنْ أُصِرَّ ، وَ أَسْتَغْفِرُكَ لِمَا قَصَّرْتُ فِيهِ ، وَ أَسْتَعِينُ بِكَ عَلَى مَا عَجَزْتُ عَنْهُ .

و من بيزارم از سركشى بر تو و پناه به تو مى‏برم از اصرار و از تو آمرزش مى‏خواهم
براى هر تقصير كه كردم و از تو يارى مى‏طلبم براى هر چه از آن فرومانده‏ام‏





اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ هَبْ لِي مَا يَجِبُ عَلَيَّ لَكَ ، وَ عَافِنِي مِمَّا أَسْتَوْجِبُهُ مِنْكَ ، وَ أَجِرْنِي مِمَّا يَخَافُهُ أَهْلُ الْإِسَاءَةِ ،
فَإِنَّكَ مَلِي‏ءٌ بِالْعَفْوِ ، مَرْجُوٌّ لِلْمَغْفِرَةِ ، مَعْرُوفٌ بِالتَّجَاوُزِ ، لَيْسَ لِحَاجَتِي مَطْلَبٌ سِوَاكَ ، وَ لَا لِذَنْبِي غَافِرٌ غَيْرُكَ ، حَاشَاكَ

خدايا درود بر محمد و آل او فرست و از هر حقى كه تو بر من دارى بگذر و از آنچه من مستوجبم از تو، مرا حفظ كن
و از آنچه گناهكاران مى‏ترسند در پناه خود گير، كه تو بر عفو كردن قادرى و اميد آمرزش به تو است تو را به عفو
و گذشت شناخته‏ايم. حاجت مرا از غير تو نتوان خواست و گناه مرا غير تو نخواهد آمرزيد حاشا و كلا





وَ لَا أَخَافُ عَلَى نَفْسِي إِلَّا إِيَّاكَ ، إِنَّكَ أَهْلُ التَّقْوَى وَ أَهْلُ الْمَغْفِرَةِ ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ، وَ اقْضِ حَاجَتِي ،
وَ أَنْجِحْ طَلِبَتِي ، وَ اغْفِرْ ذَنْبِي ، وَ آمِنْ خَوْفَ نَفْسِي ، إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ ، وَ ذَلِكَ عَلَيْكَ يَسِيرٌ ،
آمِينَ رَبَّ الْعَالَمِينَ

و من بر خود نمى‏ترسم مگر از عذاب تو، توئى سزاوار آنكه از عذاب تو بترسند و هم شايسته آن كه آمرزش از تو چشم دارند.
درود بر محمد و آل او فرست و حاجت مرا روا كن و مطلوب مرا برآور و گناه مرا بيامرز
و از ترسم ايمنى ده كه بر هر چيز توانائى و اينهمه بر تو آسان است
آمين يا رب العالمين‏