عمر هواپیما و نقش آن در امنیت پرواز

[Emperatur]

هواپیماهای جت مسافربری به سبب پیچیدگی فشارهای عادی و غیرعادی که در حین پرواز به آنها وارد می شود با کلیه وسایل نقلیه دیگر تفاوت دارند . در مراحل طراحی و ساخت ٬ آزمایشهای متعددی در مورد محاسبه و پیش بینی عمر مفید بدنه و قطعات مختلف هواپیما صورت می گیرد و شرکت های هوایی ٬ هواپیما را با ملاحظه استفاده محدود ( ساعت پروازی ٬ سیکل و طول عمر به سال ) از کارخانه تحویل می گیرند. عمر مفیدی که سازندگان هواپیما برای هر نوع محصول خود عنوان می کنند معمولآ محافظه کارانه در نظر گرفته می شود و اکثر اوقات ٬ حداکثر عمر مفید و سیکل های پرواز پس از کسب تجربه و ارزیابی هواپیما طی سالهای خدمت آن افزایش پیدا می کند. به صورت نظری اگر یک هواپیما بر طبق دستورالعمل های کارخانه سازنده نگهداری شود و قطعات آن به موقع تعویض شوند ٬ هیچ گونه محدودیتی در عمر مفید آن وجود نخواهد داشت. ولی در عمل به خاطر ایمنی مسافران ٬ محدودیت هایی در نظر گرفته می شود که هرچند مدت یکبار مورد ارزیابی و تجدید نظر قرار می کیرد. این تجدید نظر که بیشتر اوقات با افزایش حداکثر ساعات و سیکل پرواز همراه می باشد بر اساس نتایج بدست آمده از پیچیده ترین آزمایش های استاتیک و دینامیک و سوابق خدمت هواپیمای مورد بحث بدست می آید. ارزیابی ها و تجدید نظرها ٬ توسط کارخانه سازنده هواپیما انجام می گیرد و با اینکه میلیون ها دلار هزینه دربر دارد به سبب اینکه معمولآ اعتماد مشتریان را نسبت به دیگر هواپیماهای کارخانه جلب می کند جایگاه خاص خود را دارد.


نمونه بارز افزایش طول عمر ٬ هواپیمای DC-9 ساخت کارخانجات مک دانل داگلاس می باشد ٬ این هواپیما در سال ۱۹۶۵ وارد بازار شد و حداکثر ساعات و سیکل پروازی آن بترتیب ۳۰ هزار و ۴۰ هزار تعیین شده بود. چند سال بعد ٬ پس از انجام آزمایش های پیچیده آنالیز بار بدنه ٬ مقادیر فوق به ۷۵ هزار ساعت و صد هزار سیکل افزایش داده شد.

هواپیمای بوئینگ ۷۲۷ که درسال ۱۹۶۴ خدمت خود را در خطوط هوایی آغاز نمود در ابتدا دارای محدودیت عمر ۵۰ هزار ساعت و ۶۰ هزار سیکل بود که کمپانی بوئینگ مقادیر فوق را به تدریج افزایش داد و هماکنون تعدادی از این هواپیما ها دارای ساعات پروازی بیش از ۶۰ هزار می باشند.

هواپیماهای شرقی به دلیل پایین بودن تکنولوژی ساخت ٬ دارای محدودیت عمر به مراتب کمتری از مدلهای غربی می باشد. به عنوان مثال هواپیمای توپولف Tu.134 که از نظر اندازه و سن ( ورود به خدمت در سال ۱۹۶۹ ) مشابه DC-9 می باشند ٬ محدودیت عمر ۳۰ هزار ساعت و ۲۰ هزار سیکل دارند. البته هماکنون تکنولوژی ساخت هواپیماهای شرقی افزایش یافته است و هواپیماهایی که از تکنولوژی ۱۹۹۰ به بعد در هواپیما سازی شرقی ساخته شده اند تقریبآ هم رده با هواپیماهای هم نوع غربی خود می باشند. به عنوان مثال هواپیمای توپولف Tu.204 دارای طول عمر پروازی ۵۰ هزار ساعت می باشد.

توپولف Tu.204

[Nihal]

باتشکر فراوان از امپراتور عزیز

هواپیمایی که در حال حاضر در ایران جای tu154گرفته md83 هست هرچند که این هواپیما نیز عمر کوتاهی دارد