خرمای خشك یا رطب؟
تفاوت زیادی میان ویژگیها و مواد مغذی موجود در خرمای تازه و خرمای خشك وجود ندارد. تنها اینكه خرمای خشك از لحاظ كالری متراكم است، زیرا آب خود را از دست داده و قند موجود در آن متراكم شده است، بنابراین درصد كالری آن بیشتر است. درحالیكه خرمای تازه یا رطب آب بیشتری دارد و درصد كالری آن نسبت به وزنش كمتر است.
اما خاصیت آنتیاكسیدانی چیست؟
بیشتر بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی- عروقی، دیابت و سرطانها از لحاظ سلولی و مولكولی در واكنشهای اكسیداسیون ریشه دارند. یعنی ریشه آنها در موادی است كه از طریق هوای آلوده، باقیمانده سموم دفع آفات نباتی، سموم شیمیایی و سموم فلزی همراه با غذا وارد بدن ما میشوند. واكنشهای اكسیداسیون حاصل از این مواد در بدن باعث آسیبدیدن سلولها شده و تقسیم سلولی را دچار مشكل میكنند. در نتیجه بیماریهای التهابی(مثل آنهایی كه نام بردیم) و سرطانی ایجاد میشوند. برای مثال اگر سلولهای پانكراس آسیب ببینند، در تولید انسولین و تحمل گلوكز اختلال ایجاد شده و فرد مبتلا به دیابت میشود. اگر جدار عروق آسیب ببینند، بیماریهای قلبی- عروقی ایجاد خواهد شد. خوراكیهایی كه مقادیر زیادی قند ساده و چربی دارند، واكنشهای التهابی و اكسیداسیون موجود در رادیكالهای آزاد را تشدید میكنند. در نتیجه تقویت دفاع آنتیاكسیدانی بدن موضوع بسیار مهمی است.
خانمهای باردار نباید زیاد چای بخورند
یكی از تفكرات مهمی كه امروزه میان بسیاری از مردم رواج یافته این است كه فكر میكنند خوردن هر تركیبی كه گیاهی باشد، مشكلی ایجاد نخواهد كرد اما باید توجه داشت، صرف اینكه یك ماده خوراكی ریشه گیاهی دارد، به معنای سالمبودن آن نیست. مصرف مقدار زیاد یك ماده گیاهی میتواند مانند یك دارو عمل كند و این خاصیت دارویی میتواند عوارض و مشكلاتی در پی داشته باشد؛ بهخصوص در گروههای آسیبپذیر جامعه. یكی از مهمترین گروههای آسیبپذیر؛ خانمهای باردار هستند.
یك خانم باردار نسبت به یك خانم همسن و همشرایط خود بیشتر در معرض خطرات و آلودگیهای غذایی، سموم شیمیایی یا مصرف بیش از اندازه خوراكیهای مختلف است. بنابراین یك خانم باردار باید بیشتر از بقیه افراد در مصرف چای و قهوه تعادل را رعایت كند. برای مثال اگر تا پیش از بارداری مقدار زیادی چای مصرف میكرده است حتما باید این مقدار را به 2 تا 4 استكان در روز برساند، زیرا مصرف بیشتر از آن برای خانم باردار آسیبپذیری بیشتری خواهد داشت. آسیب پذیری بیشتر به این معنی است كه اگر احتمال اختلالات الكترولیتی، یبوست، ریفلاكس یا مشكلات گوارشی در یك فرد عادی وجود داشته باشد، این احتمال در خانم باردار 2 تا 3 برابر خواهد شد.
یك حبه قند یا یك قاشق شکر
از لحاظ شیمیایی میان این دو فرق زیادی وجود ندارد. هردوی آنها حاوی ساكاروز هستند. قند در صنعت بهصورت فشرده درآمده و شكر بهصورت پودر شده است. درست مانند خاك قندوشكر كه هیچ تفاوتی با هم ندارند. اما درباره انواع قند از نظر بهداشت موادغذایی: قندهای خردشده كارخانهای بهتر از كله قندهای خردشده غیركارخانهای هستند. مگر اینكه فرد كله قند را از كارخانه خریداری كرده و خود در منزل آن را خرد كند. در غیراینصورت ممكن است فردی كه این كله قندها را خرد میكند، ابزار یا دستانش آلوده باشد و این آلودگی را به قندها انتقال دهد. پس اگر امكان خردكردن كله قند در منزل برایتان وجود ندارد، بهتر است از قندهای آماده كارخانهای استفاده كنید.
هل، دارچین و عرق نعناع، در چه حد ؟
مواد گیاهی مانند هل، دارچین و عرق نعناع ﺗﺮﻛﻴﺒﺎﺕ ﻓﻼﻭﻧﻮﺋﻴﺪﻱ یا آنتی اكسیدانی دارند و اگر به چای اضافه شوند، خاصیت آنتیاكسیدانی آن را بالا میبرند اما نباید فراموش كنیم این نوشیدنی با ذائقه و عادت مردم در ارتباط است و ممكن است برخی از افراد از طعم هل، دارچین و عرق نعناع لذت ببرند و برخی دیگر آن را دوست نداشته باشند؛ به هرحال تاكید میشود كه مانند چای، این مواد را در حد تعادل مصرف كنید. یكی از اصول مهم در دانش تغذیه اصل تعادل است؛ یعنی اگر چای، هل، دارچین و مواد دیگری كه آنتیاكسیدان دارند بیش از حد مصرف شوند، میتوانند اثرات منفی و معكوسی را ایجاد كنند. بهطور مثال اگر یك فرد در روز 3 تا 4 استكان چای مینوشد، بهتر است 2 استكان از آن را با هل، دارچین یا عرق نعناع و2 استكان دیگر را بهصورت ساده بنوشد.