به ياد مرگ بودن، يکي از عوامل بسيار مهم و تأثيرگذار در رشد و تکامل اخلاقي آدمي است؛ زيرا انساني که همواره به ياد مرگ باشد، ظواهر فريبنده دنيا او را از مسيرحق و حقيقت منحرف نمي‏سازد. از اين رو اميرمؤمنان علي عليه‏السلام در نامه‏اي به فرزند برومندش امام حسن عليه‏السلام مي‏نويسد: «پسرم! بدان تو براي آخرت آفريده شدي نه دنيا. براي رفتن از دنيا، نه پايدار ماندن درآن. براي مرگ، نه زندگي جاودانه در دنيا که هر لحظه ممکن است از دنيا کوچ کني و به آخرت در آيي. تو شکار مرگي که فرارکننده آن نجاتي ندارد. هر که را بجويد به او مي‏رسد و سرانجام او را مي‏گيرد. از مرگ بترس. نکند زماني سراغ تو را گيرد که در حال گناه يا در انتظار توبه کردن باشي و مرگ مهلت ندهد و بين تو و توبه فاصله اندازد که دراين حال خود را تباه کرده‏اي.

پسرم! فراوان به يادمرگ باش و به ياد آنچه به سوي آن مي‏روي و پس از مرگ در آن قرار مي‏گيري تا هنگام ملاقات با مرگ، از هر نظر آماده باشي. نيروي خود را افزون کن و کمر همت را بسته نگهدار که ناگهان نيايد و مغلوبت نسازد».

تاريکي و وحشت قبر

اميرمؤمنان علي عليه‏السلام در سخناني راجع به قبر و دشواري‏هاي آن چنين مي‏فرمايد: او را در سرزمين مردگان مي‏گذارند و در تنگناي قبر تنها خواهد ماند. حشرات درون زمين، پوستش را مي‏شکافند و خشت و خاک گور بدن او را مي‏پوساند. تند بادهاي سخت آثار او را نابود مي‏کند و گذشت شب و روز، نشانه‏هاي او را از ميان برمي‏دارد. بدن پس از آن همه طراوت متلاشي مي‏گردد و استخوان‏ها بعد از آن همه سختي و مقاومت پوسيده مي‏شود و روح درگرو سنگيني بار گناهان است. آنجاست که به اسرار پنهان يقين مي‏کند، اما نه بر اعمال نيکش چيزي اضافه مي‏شود و نه مي‏تواند از اعمال زشت توبه کند».