کک ها، حشرات موذی و بسیار خطرناکی هستند که به واسطه ویژگی های حرکتی و دوره زندگی، به دام انداختن آن ها بسیار مشکل و تقریبا غیرممکن است. حتی استفاده از سموم در مبارزه با آن ها راه به جایی نمی برد. اگر کک ها، وارد محیط های مسکونی شوند، بیرون راندن آن ها بسیار مشکل است. از آن جا که این حشرات به طور سریع به سمت انسان جذب می­شوند، افرادی که برای تفریح به مناطق روستایی می روند از گزند آن ها در امان نخواهند بود. به دلیل آن که این حشرات می توانند ناقل بیماری های خطرناک مشترک بین انسان و دام باشند، توجه به مبارزه با آن ها ضروری است. سایر راه های مبارزه در مورد کک ها هم چندان کارساز نمی باشند، بنابراین به دنبال یافتن راهی برای حل این مشکل در جستجوی موادی که بتوانند این حشرات را از انسان دور نمایند، یک ترکیب طبیعی کشف گردید که به طور موثری می تواند سبب دوری و فرار حشرات گردد. از این ترکیب طبیعی پمادی تهیه گردید که روی 30 نفر از افراد ساکن و شاغل در اطراف دامداری ها آزمایش شد و سپس نتایج حاصل بررسی گردید و مشخص شد که این ترکیب می تواند به نحو موثری به احتمال 99% باعث فرار این حشرات و دوری آن ها از افراد گردد. مقدمهآفات؛ گیاهان، جانوران یا میکروارگانیسم هایی می باشند که هر فرد داخل منزل یا آپارتمان خود با مشکلات ناشی از حضور آن ها روبه رو می شود. در حقیقت سالیانه بیش از 5/1 میلیارد دلار هزینه برای سموم آفت کش در منازل و آپارتمان ها صرف می شود. این آفات عبارتند از: آفات کثیف کننده، آزار دهنده و مگس های ناقل عوامل بیماری، پشه ها، سوسک های حمام، بیدهای لباس که از مصنوعات پشمی تغذیه می کنند، سوسک هایی که از مواد چرمی تغذیه کرده و سبب آلودگی غذاهای بسته بندی شده می شوند و حلزون ها، شته ها، کنه ها، سوسک ها و موریانه هایی که ساختمان های چوبی، کتاب ها و مواد سلولزی را می جوند.حشرات نه تنها از نظر بیماری های مختلفی که در انسان ایجاد می کنند در خور توجه اند بلکه به دلیل ضرر و زیان هایی که از نظر کشاورزی و دامداری به اقتصاد جهان وارد می آورند نیز یکی از عوامل کمبود مواد غذایی مورد نیاز انسان ها به شمار می آیند.با وجود تمام پیشرفت های علمی در زمینه مبارزه با حشرات، هنوز هم بسیاری از آن ها در محیط زندگی انسان ها و در کنار آن ها به سر برده و باعث بروز مشکلات فراوانی می گردند، اما راه حل اساسی برای مبارزه با آن ها یافت نشده است. هر نوع مطالعه و تحقیق در این زمینه و یافتن راه های مبارزه جدید می تواند گام موثری در حیطه رفاه انسان ها باشد. روش کاربه دنبال یافتن راه حلی برای مبارزه با کک ها، با بررسی انواعی از گیاهان، تعدادی از آن ها که دارای ترکیبات موثری در جهت فراری دادن حشرات بودند شناسایی گردیدند.این گیاهان عبارت بودند از: بابونه، سیر، اوکالیپتوس، پونه، شمعدانی، درخت چای (روغن این درخت)، و اوسطوخودوس.در مرحله بعد، جهت ساخت ترکیب موثری از آن ها، عصاره این گیاهان به صورت عرق گیری تهیه گردید. سپس از مقدار کمی وازلین، پمادی تهیه شد. 15 نفر از افرادی که به طور مرتب در معرض گزش کک ها قرار داشتند و از این مساله شکایت داشتند، انتخاب شدند و پماد مورد نظر در اختیار آن ها قرار گرفت و از آن ها خواسته شد تا روزانه 2 بار دست راست خود را از مچ تا ساعد دست، یعنی نیمی از دست را به این پماد آغشته نمایند. سپس در پایان روز تعداد گزش های ناشی از کک را روی دو دست راست و چپ خود شمارش نمایند.در آزمایش دیگری جهت تعیین اثر وازلین از همان 15 نفر خواسته شد تا یک دست خود را با وازلین آغشته نمایند و تمام مراحل آزمایش تکرار گردید. پس از آن تعداد گزش های روی دو دست چپ و راست با هم مقایسه آماری شد. استفاده از وازلین خالص به عنوان شاهد مثبت برای تعیین تاثیر واقعی مواد بود که نتایج حاصل از این آزمایش ها موید این نکته می باشد. نتیجه گیریدر تحقیق انجام شده برای پیدا کردن راهی جهت مبارزه با کک ها، تعداد بسیار زیادی از گیاهان که به احتمال زیاد دارای ترکیبات موثری برای فرار حشرات بودند، شناسایی گردیدند. از میان این گیاهان، 8 مورد بر اساس در دسترس بودن، ارزانی، و سهولت تهیه عصاره انتخاب گردیدند. پس از تهیه عصاره آب گرم با استفاده از ماده زمینه ای وازلین پمادی تهیه گردید. 15 نفر از افرادی که از گزش کک ها شکایت داشتند و شرایط محیطی آن ها باعث می شد که در معرض گزش قرار بگیرند به صورت تصادفی انتخاب شدند. در آزمایش اصلی پماد ساخته شده در اختیار آن ها قرار داده شد. این افراد روزانه دو بار دست راست خود را با آن آغشته می کردند و دست چپ خود را به هیچ ماده ای آغشته نمی کردند. در پایان روز این افراد تعداد گزش های ناشی از کک را بر روی دو دست به صورت جداگانه شمارش و یادداشت نمودند. پس از 10 روز میانگین اعداد مربوط به دست راست و چپ افراد به دست آمد. برای بررسی تایید ماده وازلین بر گزش کک ها و پاسخ به این سوال که آیا خود وازلین به تنهایی تاثیری بر فراری دادن کک ها دارد یا خیر، آزمایش دیگری انجام شد. در این آزمایش از همان 15 نفر خواسته شد تا یک دست خود را با وازلین چرب نمایند و دست دیگر را به هیچ ماده خارجی آغشته ننمایند. سایر مراحل مانند آزمایش اصلی بود.در این آزمایش، میانگین نتایج به دست آمده با وازلین در طی 10 روز، با میانگین نتایج تعداد گزش ها در دست بدون وازلین مورد مقایسه آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین این دو گروه که در واقع گروه وازلین به عنوان آزمایش و گروه بدون وازلین به عنوان شاهد بودند، اختلاف معنی داری وجود نداشت، یعنی استفاده از وازلین تاثیری بر کاهش گزش کک بر روی دست انسان نگذاشت. در بررسی نتایج حاصل، نتیجه آزمایش اصلی و آزمایش گزش روی دست های آغشته شده به پماد به عنوان گروه آزمایش و گروه شاهد در نظر گرفته شد و مورد مقایسه آماری قرار گرفت که نشان داد به احتمال 95% پماد مذکور می تواند سبب دور کردن کک ها و کاهش گزش آن ها شود. کک ها، از حشرات بسیار موذی و مقاومی هستند که هم برای انسان ها و هم برای حیوانات مشکلات فراوانی ایجاد می کنند، اما تا کنون راه موثر و بی خطری برای مبارزه با آن ها یافت نشده است. چون این جانوران بسیار ریز و مقاوم هستند، به سرعت در پناهگاه ها مخفی می­شوند و به راحتی قابل از بین بردن نیستند. پماد ساخته شده در این پژوهش، به نحو موثری می تواند باعث دور کردن آن ها از انسان شود، بنابراین به عنوان یک راه حل بی خطر، طبیعی، ساده و ارزان قابل توصیه می باشد.گردآورنده و تایید کننده : دکتر مهرداد حلوایی؛ متخصص فیزیولوژی جانوری و فلوشیپ کنترل آفات شهری و صنعتی از دانشگاه تسینگ هوآی چین