در دنیا 450 گونه گیاه گوشتخوار متعلق به 15 جنس و شش خانواده نهان دانگان دولپه ای وجود دارد که در اینجا ذکر یکی از آنها متعلق به خانوادهDraseraceaeمی باشد .شکار گیاهان گوشتخوار در حقیقت حیوانات بسیار کوچک و اغلب اوقات حشرات هستند.حتی برای این گیاهان نام گیاهان حشره خوار به جای گیاهان گوشتخوار پیشنهاد شده است ولی هنوز استعمال گیاهان گوشتخوار عمومیت بیشتری دارد .یک گروه از پژوهشگران دانشگاه هاروارد با بررسى نحوه عمل گیاهان حشره خوار به راز سرعت زیاد این گیاهان در به دام انداختن حشرات پى برده اند. زیست شناسان تاکنون بر این باور بوده اند که گیاهانى نظیر "دام ونوس " که در زمره گیاهان مرداب زى هستند و مىتوانند مگس هاى میوه یا حشرات کوچک دیگر را در گلهاى زیباى خود به دام اندازند و آنها را ببلعند، با ساخت و کارى نظیر حرکت عضلات بدن آدمى، باز و بسته مى شوند.اما لکشمینا رایانا مهدوان و همکارانش از دانشگاه هاروارد در بررسى رفتار این گلها با استفاده از دوربینهاى با سرعت زیاد به این نکته پى بردند که سرعت بسیار زیاد گلهاى حشره خوار در بستن لبه هاى خود و اسیر کردن حشره به دام افتاده ناشى از تغییر سریع شکل انحناى لبه بیرونى آنهاست . این گلهاى حشره خوار نظیر توپ تنیس سوراخ شده اى که رویه قسمت داخلیش بیرون کشیده شده باشد، انحناى خود را از حالت تقعر به تحدب تغییر مى دهند. این تغییر تنها یک دهم ثانیه به طول مى انجامد که به مراتب از زمانى که حشره به دام افتاده براى نشان دادن واکنش و فرار از محبس نیاز دارد، کوتاه تر است .هرچند این محققان هنوز نتوانسته اند این نکته را مشخص سازند که در تراز سلولى چه تغییراتى در گلهاى این گیاهان بوجود مى آید که امکان چنین تغییر سریعى را براى آنها پدید مىآورد اما موفق شده اند مدلى ریاضى را براى توصیف نحوه عمل این گلها تکمیل کنند. با کمک این مدل ریاضى مىتوان با در نظر گرفتن شکل بیرونى گلهاى حشره خوار مىتوان این نکته را پیش بینى کرد که سرعت بسته شدن لبه هاى بالایى گلها چه اندازه خواهد بود و چه زمانى پس از ورود حشره به درون گیاه ، گلهاى آن بسته مى شوند. بر اساس این مدل، گلهاى حشره خوار ظاهرا به صورت یک مکانیزم تاخیرى عمل میکنند. به این معنى که ورود حشره ، ساخت و کارى را به کار مىاندازد که تنظیم کننده شمارش معکوس زمان بسته شدن گیاه است . در آزمایشهایى که با استفاده از این مدل به انجام رسیده نتایج حاصله مورد تایید قرار گرفته است .

.................................................. .....




به گفته مهدوان، این نوع گیاهان حشره خوار براى داروین بسیار اعجاب انگیز بوده اند و او مطالعات زیادى بر روى آنها انجام داد، اما هنوز براى ما روشن نیست که چه چیز گیاه را تحریک مىکند که از خود واکنش نشان دهد و این ساخت و کار چگونه تطور یافته و شکل گرفته است .گیاه Dianea muscipula که به نام ونوس حشره خوار نامیده میشود ، گیاه کوچکی است که اندازه آن از 15 سانتیمتر تجاوز نمی کند و مناطق انتشار آن محدود به برکه های تورب دار کارولینا در خاور آمریکا میباشد .این گیاه اولین بار توسط A . Dalilisفرماندار کارولینای شمالی کشف شد و در نامه ای که در 24 ژانویه 1760 به P. Gallnsan نوشته نامFlytrapsensitive به آن داده است. متاسفانه این نام تا سال 1843 منتشر نشد .مقداری از این گیاه به انگلستان فرستاده شد و به باغVew منتقل گردید. Jahn Ellis تاجری که به گیاه شناسی علاقه داشت مشخصات آن را در 1770 برای Linnee ارسال داشت . با وجود این Linnee گوشتخواری این گیاه را باور نداشته و این گیاه جالب و زیبا و عجیب راMiraculum imaturae یا معجزه طبیعت نام نهاده است. برگهای این گیاه بدون ساقه بوده و مستقیمأ از روی زمین خارج میشود و شامل یک پهنک کشیده باله دار که در انتها پهن شده و تشکیل دو پهنک جداگانه به طول در حدود 2 سانتیمتر می دهد. این پهنک های کوچک می توانند در طول رگبرگ اصلی تا شود. سطح فوقانی آنها دارای غده های کوچک قرمز رنگی می باشد که باعث هضم حشرات می شود. مابین غده های قرمز و کناره های برگ قسمت کوچکی وجود دارد که محل نکتار ( شیره ـ نوش )گل می باشد. پیرامون هریک از این پهنک ها پُرزهای (خارهای نازک و ظریف) سختی وجود دارد و در قسمت مرکزی دارای سه عدد و گاهی چهار عدد پُرزهای حسی برآمده میباشد.زمانی که حشره باین موهای حساس برخورد کند پهنک ها مانند اوراق یک کتاب روی هم تا شده و حشره در آن زندانی می گردد و غده ها مایعی اسیدی ترشح می کنند که احتمالا همراه با عمل باکتریها باعث هضم حشره میشوند .پس از 5 تا 15 روز گاهی 30 روز درهای زندان به آهستگی باز میشود ، درحالی که فقط بقایای جسد زندانی دیده می شود .پس از هر شکار برگها شکل اولیه خود را بدست می آورند و بعد از 2 تا 3 بار استفاده قهوه ای رنگ و پژمرده شده و باید چیده شوند و به جای آنها برگهای جدیدی می روید. حشرات بخاطر بو و رنگ گیاهان گوشتخوار به سوی آنها جلب شده و شکار می گردند .گیاهان گوشتخوار معمولا در تورب زارهائی میرویند که از نظر ازت بسیار فقیر می باشند و این گوشتخواری کمبود ازت مورد نیاز آنها را جبران می کند و باید در گوشتخواری این گیاهان وسیله بقای آنها را در زمین های فقیر جستجو نمود. بعضی ازخصوصیات این گیاهان بسیار شگفت انگیز است. به عنوان مثال در حالی که تماس قسمتی از یک موی سر که فقط چند هزارم میلی گرم وزن دارد ، برگها را به حرکت می آورد و ریزش قطرات درشت باران بر روی آنها بی اثر است.ونوس حشره خوار Dianea muscipula احتیاج به هوای گرم و مرطوب و آفتابی دارد و برگهای قهوه ای رنگی که اعمال حیاتی خود را انجام داده اند باید چیده شوند . رنگ قرمز داخل برگها با نشو و نمای گیاه آشکار می شود. هرگاه گیاه در سایه نگاهداری شود رنگ مزبور سبز باقی خواهد ماند. گلهای کوچکی که در ماه خرداد در روی ساقه های طویلی آشکار میشوند باید چیده شوند تا باعث ضعف گیاه نگردند. در صورتی که گیاه در محیطی دور از حشرات نگاهداری می شود باید هر دو هفته یک بار به آن یک تکه بسیار کوچک و نازک گوشت خام چرخ شده یا کوبیده بدهند. تغذیه بیش از حد و یا دست زدن به پُرزهای حساس باعث از بین رفتن و مرگ گیاه می شود و باید در مقابل این وسوسه مقاومت کرد . گیاه فوق یکی ازگیاهان مناسب پرورش در تراریوم Terrarium میباشد .این گیاه احتیاج به رطوبت زیاد دارد و باید آن را در محل آفتابی و یا کمی سایه دار نگاهداری کنیم . خاک مناسب این گیاه تورب و کمی ماسه می باشد در زمستان به حد اقل ده درجه حرارت نیاز دارد.