دوره پهلوی اول (اجرای رسمی کشف حجاب)

[!MAHSA!]

رضاخان در 13 اسفند 1302 دست به کودتا زد و در عرصه سیاسی کشور ظاهر شد. و در 9 آبان 1304 شاه ایران شد، وی که با دخالت انگلیسی ها به حکومت رسید، برخلاف گذشته که ابراز دینداری می کرد، در دوران حکومت کوشید احکام اسلامی را محو و ایران را به سبک اروپایی ها درآورد. طبیعی است که پشتیبان فکری و اجتماعی وی همان روشنفکران غربزده ای بودند که در دوران مشروطه قوانین ضد دینی را نهادینه کرده بودند. از این روی رضاخان در حقیقت مجری آن سیاست ها بود. بر خلاف آن چه مشهود است رضاخان اقدامات ضد حجاب را با خشونت آغاز نکرد، بلکه تحت تعلیم و توصیه روشنفکران ابتدا کوشید بسترهای لازم را فراهم آورد. از جمله به زنان کلیمی، ارمنی و زرتشتی اجازه داد در انتخاب پوشش در جامعه اسلامی آزاد باشند. ⁽¹⁷⁾ و دستگاه های انتظامی را نیز مامور حمایت از آنان کرد. از جمله در خرداد 1309 زمانی که یک زن کلیمی بدون حجاب در مازندران رفت و آمد می کرد و مورد اعتراض علما قرار گرفته بود، حکومت مازندران از آن زن پشتیبانی کرد و اعتراض علما را نپذیرفت. ⁽¹⁸⁾
رضاشاه در مسیری که در پیش گرفته بود، از حمایت همه جانبه نشریات، شاعران، هنرمندان و... بهره مند بود. و تمام آنان را به خدمت گرفته بود، لذا در این دوره مطبوعات نیز به عنوان عوامل فرهنگی، مبارزه با حجاب را در اولویت کاری خود قرار داده بودند. روزنامه عصر آزادی چاپ شیراز در 23/5/1310 نوشت:
روح من از بس دچار درد و محن گشت
منزجر از این فسرده قالب تن گشت
دختر سیروس و جم هنوز ندانم
از چه مقید به این سیاه کفن گشت
بنابراین رضاشاه از سال 1307 تا 17 دی 1314 که رسما کشف حجاب را اعلام کرد، از بسترهای فرهنگی برای زمینه سازی استفاده کرد. حتی از زنان بی حجاب اروپایی، ژاپنی، ترکیه ای، هندی، سوریه ای، مصری و ... نیز برای شرکت در کنگره ها (اتحاد زنان شرق) دعوت کرد تا قبح بی حجابی را بشکند و فضای لازم را برای اعلام قانون بی حجابی اعلام کند. و این چنین بود که بالاخره سن

گ آخر را هم نهاد و در 25 آذر 1314 وزارت معارف این چنین بخشنامه کرد که: مدارس موظف می شوند به:
1 - تشکیل مدارس ابتدایی مختلط و استفاده از آموزگار زن
2 - استفاده از لباس متحد الشکل توسط دختران در مدرسه و کوچه
3 - تشکیل مجالس کنفرانس در دبستان ها و دبیرستان ها و دعوت از زنان و شوهران آن ها برای استماع خطابه و خواندن لایحه و اشعار توسط دختران و آموزش آداب معاشرت و ... مانند روال معمول در ممالک غرب ...