ود و نه کلام پند آمیز از کوروش کبیر

[!MAHSA!]

متن زیر با توجه به ترجمه متن کتیبه کوروش و سخنان کوروش با توجه به اسناد تاریخی گردآوری و در 99 مورد زیر تنظیم گردیده است :
1- ای پسر من نیکو کار باش نه بدکار زیرا زندگانی انسان جاودان نیست و هیچ چیز از کردار نیک لازم تر نمی باشد.
2- ای پسر من بشنو تو را می گویم که بهترین بخشش ها تعلیم و تعلم است زیرا مال و مکنت زوال پذیرد و چهار پایان بمیرند ولی دانش و تربیت باقی ماند.
3- دختر شرمگین را دوست بدار و او را به مرد هوشیار و دانایی به عروسی ده زیرا مرد دانا و هوشیار مانند زمین نیکی است که چون تخم در آن بکارند حاصل نیک و فراوان از آن به عمل آید.
4- با زن فرزانه و شرمگین عروسی کن و او را دوست بدار وخود برای خود زن انتخاب کن وزن دیگری را فریب مده تا روانت گناه کار نگردد.
5- مردی را به دامادی خود برگزین که نیکخو, درست و دانا باشد, اگر بسیار مسکین است بسیار عیب نیست مال و مکنت از یزدان برسد.
6- چون خوشی رسد بسیار خشنود و غره مشو و چون سختی رسد غمگین و افسرده مباش زیرا هر خوشی یک ناخوشی و هر نیکی یک بدی در -- دارد.
7- از پست فطرت و بداصل قرض مگیر و وام مده زیرا تنزیل زیاد باید داد و همواره بر در خانه تو بایستد و کسان بگمارد و این برای تو زیان بزرگی است.
8- به مال و مکنت کسی چشم مینداز زیرا مال و خوشی جهان مانند مرغی است که از این درخت به آن درخت نشیند و به هیچ شاخی نماند.
9- دست از دزدی و کاهلی و هوا و هوس نفسانی بدار زیرا هر کس که نیکی کند پاداش نیکی یابد و هر که بدکار گشت به سزای سخت خواهد رسید.
10- نسبت به پدر و مادر خود فرمانبردار باش زیرا مرد تا پدر و مادرش زنده اند مانند شیری است که آسوده در بیشه غنوده و از هیچ کس بیم ندارد.
11- به رئیس و سردار خود گستاخ مباش و در خدمت استوار بایست, آنچه بر خود نیک ندانی به دیگران نیز نیک نشمار با دوستان به یگانگی برخورد کن.
12- اگر تو را فرزندی است به مدرسه بفرست و به تحصیل علم بگمار زیرا علم ودانش چشم روشن است.
13- عصبانی مباش زیرا مرد عصبانی مانند آتش است که در بیشه برافروزد و تر و خشک را با هم بسوزاند.
14- دشمن کهنه را دوست نو مساز زیرا دشمن کهنه مانند مار سیاه است که بعد از صد سال انتقام را فراموش نکند.
15- مغرور و خودپسند مباش زیرا انسان مغرور چون مشک پر باد است و اگر باد آن خالی شود چیزی باقی نماند.
16- آنچه را که گذشته است فراموش کن و به آنچه که نرسیده رنج و اندوه مبر.
17- در مجالس در صدر منشین تا تو را از آنجا بلند نکنند و به جای پایین تری بنشانند.
- سخن بموقع بگو زیرا بسا تکلم بهتر از خاموشی و بسا خاموشی بهتر از تکلم است.
19- ای پسر من تو را می گویم بهترین چیزها برای سخاوت تعلیم و تربیت مردم است.
20- از هر خوراک مخور و زود به زود به مجلس عیش بزرگان مرو که پسندیده نیست.
21- همیشه و همه جا به خدا توکل کن و دوستی با کسی کن که بیشتر به تو سود رساند.
22- زن و فرزند خود را تحصیل علم بازمدار تا غم و اندوه به تو نرسد و پشیمان نشوی.
23- اگر در -- مال و مکنتی اول آب و زمین بخر زیرا اگر ثمر ندهد اصل آن باقی است.
24- حضور دانشمندان را گرامی دار و از ایشان سئوال کن و جواب بشنو.
25- با مردی که پدر و مادر از او ناخشنودند همکار مباش تا گناهکار نباشی.
26- از هر کس که با تو کینه ورزد و خشم گیرد کناره جوی.
27- با مرد پاک نظر, کارآگاه, هوشیار و نیکخو مشورت کن.
28- در جنگ اگر مسئولیتی به عهده تست بسیار مواظب باش.
29- به فرمان یزدان و امشاسپندان گوش کن و رفتار نما.
30- مرد فقیر و بینوا را تمسخر مکن شاید تو نیز روزی بینوا شوی.
31- مرد پارسا در آسایش ماند و بدکار همیشه گرفتار اندوه است.
32- اگر چه افسون مار خوب بدانی ولی دست به مار نزن تا تو را نگزد.
33- اگر چه شناوری به خوبی دانی ولی زیاد در آب مرو تا غرق نشوی.
34- با هیچ کس و به هیچ آیین پیمان شکنی نکن که آسیب به تو نرسد.
35- فرومایه را اعتنا مکن و شخص محترم را در پایه اش پاداش رسان.
36- مردم دارای همان خویی هستند که از زمان شیر خوارگی خود کسب نموده اند.
37- سحر خیز باش تا کار خود را به نیکی به انجام برسانی.
38- دوست کهنه را گرامی دار و در دوستی او استوار بایست.
39- یزدان را ستایش کن و دل را شاد ساز تا یزدان نیکی تو را بیافزاید.
40- حکمرانان را نفرین مکن زیرا آنان پاسبانان مردم هستند.
41- هیچ فرازی بدون نشیب و هیچ نشیبی بدون فراز نیست.
42- مال کسی را تاراج مکن و به مال خود میامیز.
43- برای نام خود از کسب و کار احتراز مکن.
44- هر چه شنوی به عجله و بیهوده مگوی.
- هر کس که برای دیگران چاه کند در آن افت.
46- تا حدی که می توانی از مال خود داد ودهش نما.
47- کسی را فریب مده تا دردمند نشوی.
48- پیشوای نیک را گرامی دار و سخنش بپذیر.
49- جز از خویشان و دوستان چیزی از کسی وام مگیر.
50- نه به راست نه به دروغ هرگز سوگند مخور.
51- چو خواهی عروسی کنی اول مال فراهم کن.
52- از نیک کرداری خود غره مشو ورجز مخوان.
53- به رئیس ها و پادشاهان خیانت مکن.
54- از مرد بزرگ و نیک سخن بپرس.
55- با دزدان معامله مکن و آنها را گرفتار نما.
56- از دوزخ یاد آور و کسان را به انصاف مجازات کن.
57- از هر کس و هر چیز مطمئن مباش.
58- فرمان خوب ده تا بهره خوب یابی.
59- بیگناه باش تا بیم نداشته باشی.
60- سپاس دار باش تا لایق نیکی باشی.
61- با مردم یگانه باش تا محترم و مشهور شوی.
62- راستگو باش تا استقامت داشته باشی.
63- متواضع باش تا دوست بسیار داشته باشی.
64- دوست بسیار داشته باش تا معروف باشی.
65- معروف باش تا زندگانی به نیکی گذرانی.
66- دوستدار دین باش تا زندگی به نیکی گذرانی.
67- مطابق وجدان خود رفتار کن که بهشتی شوی.
68- سخی و جوانمرد باش تا پاک و راست گردی.
69- با مرد قدر نشناس و ناسپاس معاشرت مکن.
70- روح خود را با خشم وکین آلوده مساز.
71- در حفظ دین بکوش زیرا سعادت روحانی از آن برسد.
72- در هر گفتار و کار تواضع و ادب را فراموش مکن.
73- هرگز ترشرو و بدخو مباش.
74- در انجمن نزد مرد نادان منشین که تو را نادان نشمارند.
75- دختر خود را به شوهر هوشیار و دانا ده.
76- اگر خواهی از کسی دشنام نشنوی کسی را دشنام مده.
77- خود را به بندگی کسی مسپار.
- میشه روح خود را به یاد دار.
79- قبل از جواب دادن تفکر کن.
80- هیچ کس را تمسخر مکن.
81- با مرد بدکار هم راز مشو.
82- با مرد خشمگین همراه مشو.
83- با فرومایه مشورت مکن.
84- با مست هم خوراک مشو.
85- مرد بدچشم را به معاونت خود قبول مکن.
86- مال خود را به مرد حسود نشان نده.
87- از پادشاهان فرمان ناحق مخواه.
88- از مرد سخن چین و دروغگو سخن مشنو.
89- در مجازات مردم کینه مورز.
90- در معبر عام مجادله نکن.
91- با مرد بسیار متول هم خوراک مشو.
92- مرد راستگو را برای پیغام بفرست.
93- برای جاه و مقام مجادله مکن.
94- از مدد قوی, متمول و کینه ورز دور باش.
95- با مرد ادیب دشمن مباش.
96- با مرد نادان راز مگوی.
97- به هیچ کس دروغ مگو.
98- از بی شرم مال مگیر.
99- به نزد بدکار چیزی گرو مگذار.