به راستي اين شعر فارسي گوياي احوال بسياري ازخانواده هاست و ما را به اين فكرمي اندازد كه حتي براي يك مرتبه هم كه شده حساب و كتاب مالي خانواده را بر روي كاغذ آورده و براي آن برنامه ريزي كنيم مديريت صحيح هزينه ها به ما كمي مي كند بدون اينكه دچار چالش ها و عواقب كسري بودجه درآخر ماه باشيم راه حل هاي معقولانه تري پيدا كنيم مثلاً از هزينه هاي غيرضروري يا كمترضروري خود كم كنيم تا براي هزينه هاي ضروري مشكلي نداشته باشيم؛به عنوان مثال اگر هزينه هاي پوشاك، لوازم خانگي يا اياب و ذهاب خانواده بالاست درآنها صرفه جويي كرده و همان ميزان هزينه را براي آموزش يا تغذيه سالم خود صرف كنيم.
مديريت صحيح درآمد و برنامه ريزي هاي مالي نيزبه ما كمك مي كند اولاً از همان ميزان درآمد حداكثر ميزان سرمايه گذاري و يا بهره برداري را داشته باشيم و ثانياً به فكردرآمدهاي جديد باشيم.
و بالاخره ازهمه مهم تراين كه بين درآمدها و هزينه هاي خانواده موازنه و تعادل ايجاد كنيم.
براي اين كه در موازنه هزينه ـ درآمد خانوارخود خوب عمل كنيم بهتراست قبل ازهردوره آنها را پيش بيني كنيم. به اين كار بودجه بندي مي گويند در بودجه بندي ما برنامه ريزي خود را براي يك دوره معين مثلاً يك ماهه يا يك ساله انجام مي دهيم و سعي مي كنيم كه عملكرد ما در چارچوب آن برنامه ريزي پيش برود (البته حساب پيش بيني نشده هم ازقلم نمي افتد) براي مثال اگرتصميم گرفته ايم براي خانه يك فرش بخريم با توجه به درآمد خود مبلغ تقريبي آن را براي خريد سه ماهه سوم سال پيش بيني مي كنيم و ممكن است به تناسب دخل و خرج خود هرماه مبلغ معيني را براي خريد فرش كناربگذاريم و يا خريد آن را به صورت پرداخت نقد و اقساط از ماه سوم پيش بيني كنيم.
درهمين بودجه بندي پيش بيني درآمد تقريبي خود را نيزخواهيم داشت. طبيعي است كه هرگاه درآمد ما تامين نشود پرداخت هزينه هاي بيش از آن مقدور نخواهد بود و بايد براي افزايش درآمد و تامين هزينه هاي پيش بيني نشده فكري بكنيم.
جهت بودجه بندي مالي خانواده ابتدا هزينه هاي خانواده را حساب و كتاب مي كنيم كه اين بحث در قالب سيستم ساده حسابداري براي خانواده بيان خواهد شد سپس به شيوه تنظيم برنامه مالي خانواده به صورت كلي مي پردازيم.
براي ارزيابي عملكرد مالي خانواده خود لازم است درپايان هر دوره پيش بيني هاي دخل و خرج (بودجه بندي) خود را با آنچه در عمل اتفاق افتاده است (عملكرد مالي) مقايسه كنيم و ببينيم آيا درست برنامه ريزي كرده ايم يا نه؟ همچنين نقاط قوت و ضعف عملكرد مالي خانواده خود را پيدا كنيم تا بتوانيم درآينده برنامه ريزي عملكرد بهتري داشته باشيم.