حديث غدير خم
در مسند احمد و سنن ابن ماجه و مستدرک حاکم بر صحيحين و ديگر مدارک حديثي و تفسيري مکتب خلفا آمده است که پيامبر اکرم(ص) در بازگشت از حجه الوداع به غدير خم که رسيد اين آيه بر ايشان وحي شد:
يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ يَعْصِمُکَ مِنَ النَّاس. ( سوره مائده، آيه 67.)
اي پيامبر! آنچه از سوي پروردگارت بر تو نازل شده، تبليغ کن؛ و اگر نکني رسالت اوراانجام نداده اي. خداوند تو را از [آزار] مردم نگاه مي دارد.
و با وحي بياني مقصود از «ما أُنْزِل إلَيْکَ - في عَليّ - « بيان فرمود.
پيامبر(ص) در همان صحرا از شتر پياده شد و دستور فرمود حاجيان پيش رفته بازگردند و عقب مانده ها رسيدند. پس از اداي نماز ظهر بر منبري از پالانهاي شتر برآمد و در خطبه خود فرمود:
«من دو گرانمايه ميان شما مي گذارم کتاب خدا و عترتم اهل بيتم را و خداي لطيف مرا خبر داد که اين دو از هم جدا نمي شوند تا در کنار حوض کوثر بر من وارد شوند. بر آن دو پيشي نگيريد که هلاک مي شويد و از آن دو واپس نمانيد که هلاک مي شويد. چيزي به آنها نياموزيد که آنها از شما آگاه ترند.»
آنگاه فرمود: «آيا مي دانيد که من از همه مؤمنان بر نفس مؤمنان اولي و مقدمترهستم؟»
مردم بانگ برآوردند: آري يا رسول اللَّه!
در اين گاه پيامبر(ص) دست علي(ع) را گرفت و او را بلند کرد به طوري که زير بغل هر دو نمايان شد، آنگاه فرمود: «خداوند مولاي من است و من مولاي شما هستم، هر کس که من مولاي او هستم اين علي مولاي اوست.»
پس از آن دست به دعا برداشت و فرمود:
«اللَّهمَّ والِ مَن والاهُ و عادِ مَن عاداه وَ انصُر مَن نَصَرَه وَ اخْذُل مَن خَذَلَه.»
خدايا دوستدارش را دوست بدار و دشمنش را دشمن شمار و ياورش را ياري کن و واگذارنده اش را خوار فرما.
پس از تعيين علي(ع) به مقام ولايت پس از پيامبر(ص)، اين آيه نازل شد:
الْيَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دينَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْکُمْ نِعْمَتي وَ رَضيتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دينا؛
امروز دين شما را براي شما کامل کردم و نعمتم را بر شما تمام نمودم و دين اسلام را برايتان پسنديدم.
پس از آن پيامبر(ص) عمامه سياه خود را که هفت دور سر بود و نامش را «سحاب» ناميده بود و در مراسم خاصي مانند روز فتح مکه بر سر مي نهاد، بر سر علي(ع) بست.
آنگاه صحابي عمر بن الخطاب به آن حضرت چنين تبريک گفت:
بَخٍّ بخٍّ لَک يا عَلي أصبحتُ مَولايَ وَ مَولي کُلّ مُؤمنٍ و مُؤمِنه
بَه بَه بِه تواي علي که مولاي من ومولاي هرمؤمن ومؤمنه اي گرديدي.
_________________
پیامبر اکرم (ص) فرمودند: مَثَلُ أهلِ بَیتی کَمَثَلِ سَفینَهِ نوحٍ مَن رَکِبَها فَقَد نَجی وَ مَن تَخَلَّفَ عَنها فَقَد هَلَک
اهل بیت من چون کشتی نوحاند؛ هر که بر آن نشیند نجات یابد و آنکه از آن تخلف کند هلاک گردد (عیون الاخبار،ج 1،ص211)