سرطان معده در ایران

[saynaz]

سرطان معده به عنوان شایعترین سرطان دستگاه گوارش محسوب می شود که در ایران شیوع نسبتا بالایی دارد .میزان بروز این بیماری در دو دهه گذشته ، در ایران برخلاف کشورهای غربی و ژاپن رو به افزایش است. بیشترین موارد بروز این بیماری در مناطق شمالی و شمال غربی و در درجه بعد مناطق مرکزی ایران می باشد.

سرطان معده بر اساس محل ابتلای معده به دو نوع تقسیم بندی می شود 1- سرطان کاردیا( ابتدای معده) 2- سرطان غیر کاردیا (ابتلای سایر مناطق معده)

تقسیم بندی دیگر سرطان معده بر اساس پاتولوژی است که به نوع منتشر و نوع روده ای دسته بندی شده است.

بین انواع ذکر شده سرطان معده تفاوت فاحشی از نظر علل بروز و سیر بیماری و درمان وجود دارد.

بررسی کامل سرطان معده در مناطق با سیوع بالا در ایران (اردبیل ) نشان می دهد که علت افزایش میزان سرطان معده در این مناطق ،بالا بودن میزان سرطان ناحیه کاردیا می باشد. مقایسه میزان سرطان کاردیا در اردبیل با سایر نقاط جهان ، نشان میدهد که شیوع سرطان کاردیه در اردبیل ، در حد بالاترین میزان شیوع این نوع سرطان در جهان محسوب گردیده و بخصوص از میزان شیوع آن درآمریکای شمالی ،اروپای غربی ، ژاپن و کره بالاتر است.

در جنوب کشور مثلا در خوزستان ، سرطان نوع غیر کاردیا ف هنوز بخش اعظم سرطان معده (85%) را تشکیل می دهد. در تهران میزان سرطان ناحیه کاردیا در حال افزایش است .

عوامل خطر ساز
مهمترین عامل برای سرطان معده ، عفونت با هلیکوباکتر پیلوری است . مطالعات متعدد نشان داده است که اکثر قریب به اتفاق بیماران مبتلا به سرطان معده ، سابقه قبلی ابتلا به عفونت هلیکو باکتر پیلوری را داشته اند .این در حالی است که از هر 100 نفر مبتلا به این میکروب ، کمتر از یک نفر در معرض ابتلا به سرطان معده قرار می گیرد .بنابراین عفونت با این میکروب یک امر ضروری برای بوجود امدن سرطان معده است ملی عوامل متعدد محیطی و احتمالا ژنتیکی نیز باید وجود داشته باشد تا سرطان معده اتفاق بیفتد .عوامل خطر ساز دیگر شامل :

عوامل محیطی ( رژیم غذایی نامناسب – مصرف ترکیبات نیترات – مصرف نمک زیاد –سیگار کشیدن – مصرف مشروبات الکلی –فقر – سابقه جراحی معده – عفونت با ویروس ebv
عوامل انسانی ( گروه خونی a– سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان معده – پلی مورفیسم ژنتیکی – پولیپ نوع آدنوما در معده – زخم معده – گاستریت نوع هیپرتروفیک – گاستریت اتوایمون تنه معده با آنمی فقر آهن

پیشگیری اولیه از سرطان معده :
مطالعات متعدد بخصوص در ژاپن نشان داده است که اکثر قریب به اتفاق بیمارانی که به سرطان معده مبتلا می شوند ، سابقه قبلی عفونت با هلیکوباکتر پیلوری را داسته اند. به نظر می رسد که عفونت با این میکروب، شرط ضروری برای ایجاد سرطان معده باشد و سایر عوامل ، پس از بوجود آمدن عفونت ، در ایجاد سرطان موثر واقع می شوند . یکی از عوامل مهم کاهش میزان سرطان معده در ژاپن و اروپای غربی و آمریکای شمالی ، نیز کاهش میزان ابتلا به عفونت هلیکوباکتر در این کشور ها است . به همین دلیل موثرترین شیوه پیشگیری اولیه از سرطان معده ، پیشگیری از ابتلا به عفونت هلیکوباکتر می باشد. هنوز واکسن موثری برای پیشگیری از ابتلا به این عفونت ، رایج نشده است .

ریشه کنی عفونت هلیکوباکتر پیلوری بخصوص در دوران نوجوانی و جوانی و قبل از بوجود آمدن تغییرات وسیع و برگشت ناپذیر التهابی در مخاط معده ، یکی از روش های پیشگیری اولیه محسوب می شود .

پیشگیری ثانوی از سرطان معده :
بیش از 80 درصدبیماران با سرطان معده در ایران در مرحله ای از بیماری تشخیص داده می شوند که درمان های متداول امروزی اعم از جراحی ، شیمی درمانی و یا اشعه درمانی تاثیری در افزایش طول عمر بیماران ندارند و لذا تشخیص و درمان زودهنگام علائم ونشانه های اختلالات گوارشی و مراقبت های سلامتی اولیه بسیار مهم و ضروری خواهدبود . وبه عنایت به این دلایل لازم است در جهت تشخیص زودرس و درمان به موقع بیماران به سرطان معده در ایران تلاش ویژه و موثری بعمل آید. در یک مطالعه غربالگری با اندوسکوپی که در بیش از یک هزار نفر از افراد بالای 40 سال در استان اردبیل انجام شد ، نشان داده شده که حداقل 34 درصد افراد به ظاهر سالم ، دارای درجاتی از گاستریت آتروفیک که به عنوان اولین مرحله ضایعات پیش سرطانی محسوب می شود، بوده اند.

یکی از روش های پیشگیری ثانویه ، شناسایی افراد مستعد به این نوع سرطان در مرحله اولیه بیماری و معالجه سریع آن ها ريال بخصوص در مناطق با شیوع بالا مل باشد. در این رابطه استفاده از یک تست ساده مثل آزمایش خون ، برای شناسایی افراد مستعد و سپس انجام اندوسکوپی و بیوپسی و تشخیص بموقع ضایعات مهم پیش سرطانی چون دیسپلازی در مخاط معده پیشنهاد می شود.