بررسی تاثیر مقدار حافظه بر عملکرد کارت گرافیک

[!MAHSA!]

به طور معمول دوستان عزیز موسوم به تبلیغاتچی علاقه شدیدی به اعداد دارند، زیرا با یک عدد می*توانند تاثیر روانی موثر خود را روی ذهن کاربر بگذارند. برای مثال، همواره نسخه دوم بهتر از نسخه اول است یا سرعت فرکانس سه گیگاهرتز باید بیشتر از دو گیگاهرتز باشد یا اینکه چهار گیگابایت حافظه رم بهتر از دو گیگابایت حافظه است! به ندرت پیش می*آید که کسی تفکر عامه عدد بزرگ*تر نشان برتری است را به چالش بکشد.


متاسفانه در دنیای واقعی ماجرا کمی پیچیده*تر از چند عدد ساده است. گاهی اوقات به نسخه دوم ایراداتی وارد می*شود که آن* را از لحاظ کیفی پایین*تر از نسخه اول قرار می*دهد. گاهی اوقات اگر سرعت سه گیگاهرتز با معماری مناسبی همراه نباشد، می*تواند کندتر از دو گیگاهرتز باشد. در برخی موارد نیز میزان حافظه رم بیشتر هیچ تغییری در سرعت کارکرد سیستم ایجاد نمی*کند!
از زمان هخامنشیان به این طرف همواره شرکت*های سازنده کارت*های گرافیکی از میزان حافظه کارت*هایشان به عنوان یک ابزار بازاریابی استفاده می*کردند. البته در زمان*های قدیم، حوالی دوران مذکور میزان متنابهی حافظه روی کارت گرافیک مورد نیاز بود تا بتوان برنامه*ها را با وضوح (رزولوشن) ۱۰۲۴ در ۷۶۸ اجرا کرد. از زمانی که شتاب*دهنده*های سه*بعدی وارد کارزار شدند قضیه کمی متفاوت شد و کارت گرافیک از حافظه برای ذخیره*سازی الگوها و تامین فضا برای اجرای برخی امکانات اضافی استفاده کرد.
البته در این مقاله قصد نداریم به جزئیات این مساله که چه اتفاقاتی در کارت*گرافیک می*افتد یا نحوه تعامل کارت گرافیک با حافظه و مسائل فنی دیگر بپردازیم. در این قسمت قصد داریم به مسائل ملموس*تر مانند تاثیر میزان حافظه رم کارت گرافیکی در کیفیت بازی*ها بپردازیم و بررسی کنیم که تفاوت مقدار حافظه کارت گرافیک چه میزان در نتیجه تست در بازی*های مطرح موثر است. هدف اصلی ما از این مطلب این است که شما به طور دقیق بدانید که استفاده از کارت گرافیک با میزان حافظه بیشتر چه مقدار می*تواند در کارایی و بازی برای شما موثرتر ظاهر شود.
● پهنای باند حافظه یا مقدار آن؟!
یک باور غلط عمومی این است که مردم گمان می*کنند میزان حافظه گرافیکی بیشتر به معنای توان بیشتر کارت گرافیک در اجرای بازی*هاست، اما در بیشتر مواقع این دیدگاه نادرست است. در حالی که پهنای باند گذرگاه ارتباطی حافظه ممکن است تاثیر مستقیمی روی کیفیت و سرعت اجرای بازی**ها داشته* باشد، میزان ظرفیت حافظه تاثیر مستقیمی بر سرعت اجرای بازی*ها ندارد! میزان ظرفیت حافظه گاهی اوقات آآ تاثیری غیرمستقیم روی کیفیت اجرای بازی*ها دارد.
پهنای باند حافظه کارت گرافیک از دو عامل اصلی تاثیر می*پذیرد: فرکانس کاری حافظه و پهنای رابط اتصال با مادربرد، فرکانس کاری که بر مبنای مگاهرتز سنجیده می*شود (مانند پردازنده) و پهنای باند رابط اتصال با مادربرد بر مبنای بیت سنجیده می*شود مانند پهنای ۱۲۸ بیت و...
هرچند قصد نداریم وارد جزئیات شویم، اما در همین اندازه اطلاع داشته *باشید که حافظه با فرکانس ۲۰۰ مگاهرتز باید پهنای باندی دو برابر حافظه با فرکانس ۱۰۰ مگاهرتز فراهم کند، به همین ترتیب حافظه ۱۲۸ بیتی دو برابر ۶۴ بیت است.
البته این موضوع کمی پیچیده می*شود، زیرا ما راجع به دو متغیر موثر در کارایی کارت گرافیک بحث می*کنیم. این استدلال ایجاد می*شود که برای مثال، فرکانس ۲۰۰ مگاهرتز و رابط ۶۴ بیتی پهنای باندی برابر با فرکانس ۱۰۰ مگاهرتز و رابط ۱۲۸ بیتی فراهم می*آورد. عوامل دیگری مانند تکنولوژی ساخت حافظه نیز در این میان دخیل هستند، برای مثال حافظه*های GDDR۵ می*توانند تا دو برابر پهنای باند بیشتری از حافظه*های GDDR۴ در فرکانس مشخص فراهم کنند.
به هر حال قصد شکافتن موضوع پهنای باند را نداریم و بیشتر مقدار ظرفیت حافظه که بر مبنای مگابایت (MB)* و گیگابایت (GB) سنجیده* می*شوند مد نظر ماست. همان*طور که گفتیم میزان ظرفیت حافظه کارت گرافیک تاثیر مستقیمی بر سرعت اجرای بازی*ها ندارد، اما کتمان نمی*کنیم که به طور قطع تاثیری غیرمستقیم دارد. در صورتی که حافظه کارت گرافیک کمتر از میزان موردنیاز بازی باشد می*تواند تاثیری منفی و معکوس بر عملکرد کارت گرافیک داشته *باشد.
نکته اصلی در خصوص این موضوع این است که کارایی کارت*های گرافیکی با ظرفیت*های مختلف (۲ گیگابایت یا ۵۱۲ مگابایت) در بازی*هایی که به بیش از ۵۱۲ مگابایت حافظه نیاز ندارند، یکسان است. اگر تنظیمات و رزولوشن یک بازی به بیش از ۵۱۲ مگابایت حافظه نیاز داشته *باشد کارت گرافیک مجهز به حافظه ۵۱۲ مگابایتی کارایی ضعیف*تری نسبت به کارت ۲ گیگابایتی خواهد داشت.
با این پیش*فرض نگاهی خواهیم داشت به نتایج سه کارت گرافیک متفاوت با حافظه*های ۵۱۲ مگابایت، ۱ و ۲ گیگابایت با سایر مشخصات فنی مشابه و مجهز به هسته مشترک ATI Radeon HD ۴۸۷۰ GPU.
کارت*های مورد آزمایش به ترتیب مدل ۵۱۲ مگابایتی AX۴۸۷۰ ۵۱۲MD۵-G ساخت Powercolor، مدل ۱ گیگابایتی ۴۸۷A-ZHFC محصول شرکت XFX و مدل ۲ گیگابایتی Vapor-X تولید شرکت Sapphire است.
فرکانس هسته گرافیکی (GPU) تمامی کارت*های مورد آزمایش ۷۵۰ مگاهرتز و فرکانس حافظه آن*ها نیز ۹۰۰ مگاهرتز است. حافظه مورد استفاده در تمامی کارت*ها از نوع GDRR۵ است و باید یادآوری کرد که سایر قطعات سیستم مورد آزمایش برای تمامی کارت*ها یکسان به نظر می*رسد.
● تست در بازی Crysis:
برای نمایش تفاوت استفاده از حافظه در این بازی ابتدا آزمایش*ها، با اجرای بازی با تنظیمات High quality (کیفیت بالا) انجام شدند، سپس همین آزمایش*ها با تنظیمات Very High quality (کیفیت بسیار بالا) تکرار شدند.
تنظیمات با کیفیت خیلی بالا (Very High quality) از ترکیبات و ساختار پروضوح*تر، سایه*ها و جزئیات با وضوح ارتقایافته و پردازش حرفه*ای*تر سبب استفاده از حافظه بیشتر برای ذخیره ترکیبات و تنظیمات خواهد شد.
در آزمایش*های این بازی با تنظیمات High quality نتایج به* دست آمده برای هر سه کارت برابر و در تنظیمات Very High quality و وضوح ۱۶۸۰ در ۱۰۵۰ نیز وضعیت به طور تقریبی بر همین روال بود. اما در همین تنظیمات و وضوح ۲۵۶۰ در ۱۶۰۰ کارت گرافیک ۵۱۲ مگابایتی کمی ضعیف*تر از کارت*های ۱ و ۲ گیگابایتی عمل می*کند و تفاوت*ها کمی نمایان می*شود.
میان این کارت*ها آزمایش*ها متنوع دیگری در بازی*های Far Cry۲، World in Conflict، Left ۴ Dead و Grand Theft Auto IV نیز انجام شد. در نتایج به دست آمده کارت ۵۱۲ مگابایتی در بسیاری از موارد، به خصوص با رزولوشن متوسط نتایج خوبی را به دست آورد، اما صرف*نظر از نتایج کارت ۵۱۲ مگابایتی در تمامی موارد نتایج به دست آمده کارت*های ۱ و ۲ گیگابایتی بسیار نزدیک به هم بود.