رموز ویولن

[SENATOR]

رموز ویولن (I)

صحبت و بحث در رابطه با ساختار و پدیده ای به نام ویولن کار ساده ای نیست، هرچند که در دوره های مختلف به طریقی آنرا مطرح کرده اند و میل عمومی بر این بوده است که ویولون را در معیار و قالبی تقریبا مشخص تعریف و تعیین کنند، اما این موضوع همچون سایر پدیده های هستی فقط در حد و حدود چهار چوبهایی که ما خود آنها را قانون و اصل نامیده ایم قابل توضیح است.

آنچنان که دانش و علمی که از آن صحبت می کنیم نمی تواند آنچه را که در اطراف ما وجود دارد و در گذر این هستی بیکران است به معنی حقیقی اش تحلیل و بررسی کند. فقط آنقدر که می توانیم از آن می فهمیم و توانی که از آن سخن می گوییم چیزی است که خود آنرا ساخته و پرداخته ایم.

پس در نهایت معرفی و صحبت در مورد آنچه را که با آن در برخوردیم و در درجه اهمیت برای موضوع پردازی است بوسیله قوانینی شناخته و تثبیت می گردند، که ما خود آنها را درک و خلق کرده ایم و می تواند این درک و استنباط الزاما حقیقتی نباشد که وجود دارد و یا تمام آن حقیقتی نباشد که در بطن پدیده ها وجود دارد.

از این رو همچون سایر انسانها که در رابطه با این دانش و هنر تلاشهای فراوانی می کنند ما نیز به سبب دریافتمان از آنچه در این رابطه کسب کرده ایم، می توانیم در پیرو گذشتگان به این موضوع بپردازیم.

همه چیز از آنجا شروع می شود که انسان می خواهد خلق کند و برای آن به درون هر آنچه که تا آن لحظه در برخورد و تعامل با او بوده است کشیده می شود، تا پایه و اساس آفریدن را تا حدودی بیاموزد. در نهایت او چون نمی تواند کاملا از این بررسی راضی و خرسند باشد و این ناکامی به دلایل متعددی می تواند او را نا امید سازد، سعی در سطحی تر دیدن مسائل می کند تا بتواند آن را به عرصه ظهور در آورد؛ راهی می یابد و نهایتا طرحی.

باید این مساله را نیز بدانیم که در گذشته ذهنی او، شاید نمونه هایی از چیزی که می خواهد پدید آورد وجود داشته و یا الگوهایی کمکی به اشکالی دیگر با ساختارهایی تقریبا متشابه و یا تکاملی، که آنها نیز می تواند عرصه پیدایش فرم را برای او تا حدود دستیافتنی تر کند.

در این بین حتی برای ساخت و اجرای آن نیز می تواند به همان گذشته موضوع قابل بحث و یا عناصری که موضوعیت معینی در رابطه با هدف دارند مراجعه کند، به آنها بیاندیشد و برای خود روابطی را به وجود آورد و دلایلی برای توجیه آنچه را که می سازد.

اگر که در بین موارد مختلفی که در طول حیات بشری رخ داده است، به پدیده ای با عنوان خلق و ظهور ادوات موسیقی برای موسیقی اشاره کنیم و این مطلب برای ما در درجه اهمیت باشد که از این دسته وسیع و گسترده بین فرهنگها و تمدن های مختلف به خانواده ویولون و سازهای زهی آرشه ای نگاهی خاص تر داشته باشیم، این گروه نیز از قوانین و ترسیم عنوان شده مستثنی نمی باشد.

پس ویلن نیز به عنوان عضوی از گروه خانواده ویلن تعاریفی همسان، شبیه و همگونه با سایر اعضای خانواده خود به لحاظ استاتیک، فیزیک و مکانیک خواهد داشت. حتی این خانواده می تواند گسترده تر از آنچه امروز به صورت معین می بینیم، وجود داشته باشد.

مجموعه ای که از آن به نام خانواده ویولن نام می بریم به چهار ساز مشخص یعنی "ویولون"، "ویولا"، "چلو" و "باس" معرفی می شوند. اما می تواند این مجموعه متصل به گذشته خود، "ویولا دامور"ها، "ویولا داگامبا" ها و "ویولا دابراچیو" ها را نیز شامل شود. بنابراین دستیابی به ردیف ژنتیک این ساز با در نظر گرفتن گذشته خودش- که هر کدام از این سازها می تواند شخصیت مستقل خودش را داشته باشد- کار و تلاشی ارزشمند و البته دستیافتنی است.

از اینرو با بررسی و مطالعه سازهای موجودی که به نوعی با چیدمان ساختمانی ویولن ارتباط دارند می توان وقایع را بهتر تشریح کرد. در این راستا تاریخ گواهی دقیق، مطمئن و قابل استناد است که می تواند صحت توضیحات را با یادآوری تصاویر کاملتر کند.

[SENATOR]

رموز ویولن (II)

در این قسمت به تشریح ساختاری ویولون می پردازیم. آنچه را از ویولون می بینیم مجموعه ای است که بطور مشخص از چهار قسمت اصلی ساختمانی ساخته شده. این قسمتها در رابطه مستقیم و حیاتی هستند که به ایجاد سازی به نام ویولون می انجامند؛ این بخشها مشخصا 1- صفحه زیر 2- صفحه رو 3- دیواره ها (کلاف) 4- دسته می باشند.

مواد بکار رفته در ویولون، از جنس چوب و مشخصا از دو نوع چوب که یکی افرا، از این 4 قسمت، 3 بخش آن از چوب افرا ساخته میشود که صفحه زیر- دسته و کلاف می باشند و تنها صفحه رو است که از چوب کاج ساخته می شود.

در مورد صفحه پشت، در طول تاریخ، سازندگانی بوده اند که از چوبهای دیگری بهره برده اند اما لزوما این کار به جهت کاربرد تکنیکی و علمی نبوده و در بخشهایی جنبه آزمایش و بررسی تفاوتها و در برخی نیز به علت کمبودهایی در نوع چوب افرا بکار میرفته است. اما آنچه را در مورد دنیای ویولون بر اساس عملکرد اساتید بزرگی چون خانواده آماتی، استرادیواریوس و گوارنری در دسترس می باشد، صفحه زیر ویولن از چوب درخت افرا با برشهای مختلف ساخته می شده است.

منظور از برشهای مختلف را باید به صورت اجمالی به دو نوع یعنی صفحه پشت دوتکه و یک تکه اشاره نمود. دو ویژگی اصلی که معمولا در نگاه اول بصورت ضمنی می توان به آن اشاره کرد، خطوط عمودی و موجهای عرضی (فرها) چوب افراست، که برای صفحه زیر، کلافها و دسته بکار میرود.

خطوط عمودی همان حلقه های سالیانه رشد، در راستای طولی تنه درخت می باشد که بر اثر برش و نوع کاربرد آن، بطور مثال در صفحه زیر عمودی دیده می شود. بطور معمول در هر سانتی متر 5 یا 6 رگه میبینیم که در کنار یکدیگر قرار گرفته اند؛ این تعداد معقول و قابل استنادی است که می توان به آن اشاره نمود.

فشردگی و عدم فشردگی رگه ها با در نظر گرفتن سایر پارامترهای معقول دیگر می تواند بیانگر چگال بودن و یا سستی آن باشد. به نوعی دیگر می توان گفت، نوع تراکم بافتها نشان دهنده جرم حجمی چوب بوده که نهایتا تاثیری مستقیم در تکنیکهای ساخت صفحات می گذارد.

موجهای عرضی که اصطلاحا آنرا "فر" می نامند، یکی دیگر از معیارهایی است که معمولا مورد توجه علاقمندان به ویولون قرار میگیرد. این عامل زیبا روی چوب افرا که در برخی دیگر از چوبها قرار دارد، به شکل توده های تیره رنگی است که به لحاظ نژادی و اقلیمی در یک درخت به وجود می آید؛ بعضی از این فرها و یا موجها با ضخامتهای زیاد و بعضی دیگر نازکتر و یا تعدادی بیشتر هستند که می تواند موقعیتی بسیار عمیق و بارز و معین داشته باشد و همچنین می تواند سطحی و تا حدی خفیف نمایان شود.

در محدوده موجها و یا فرها، چوب دارای سختی بیشتری می باشد که حتما باید شخص سازگر با دقت و مهارت خود جهت تراشها و مقدار باری که می خواهد بردارد را کنترل نماید، تا موجب شکستگی و ضایعه چوبی نشود، البته وجود عاملی با این عنوان در روی صفحات افرا می تواند برای یک ویولون خوب الزامی نبوده و عاملی جدی در ارتقاء کیفیت ویولون نباشد، بطوریکه ویولونهای بسیار خوبی هستند که فاقد فر و یا فر خیلی برجسته می باشند.

اما به لحاظ کیفیت تکنیکی و صوتی بسیار ارزنده و قابل احترامند ولی معمولا سعی می شود برای رسیدن به ایده آل، پارامترهای بیشتری در نظر گفته شود تا طیف وسیع تری از علاقه مندان را جذب خود کند. هرچند که یک ویلن باید دارای شخصیتی مستقل و جاودانه باشد، بدون آنکه در آن پلیدی ها و کج روی ها اعمال شوند.

[SENATOR]

در مورد چوب یک تکه هم برای صفحه زیر ویولون، در مقایسه با صفحه دو تکه که دو قطعه متقارن می باشند وبا برش از وسط واتصال آنها به یکدیگر تقارن خطوط سنی و موجها ایجاد میگردد، صحبتهای بسیاری میتوان نمود.

یک قطعه چوب یک تکه برای صفحه پشت با پهنای مناسب و رگه های منظم می تواند از درختی قطور با کیفیتی مناسب تهیه شده باشد که در مکانی مناسب رشد و نمو کرده و شرایط زیستی مطلوبی را گذرانده باشد.

در حالی که چوب دو تکه را می توان از درختی جوان تر و با قطری کمتر نیز به دست آورد.

اما به لحاظ کیفیت چوب که ارتباط مستقیمی با اقلیم، خاک، نور، محیط و سایر پارامترهایی از این دست دارد، باید استانداردهای لازم را همچون صفحه یک تکه داشته باشد که در بالا ذکر کردیم.

البته بطور معمول انتخاب چوبها در هر دو مورد بوسیله افراد کارشناس و متخصص صورت گرفته و در شرایط استاندارد نگهداری می شوند.

به اين موضوع بعدا به طور مفصل اشاره خواهيم كرد.

ضمنا شخص سازنده در دوره های اولیه کار خود معمولا دچار دغدغه های تهیه چوب به صورت مستقیم از منابع نخواهد شد.

در بخش کلافها می توان به شش قسمت اشاره نمود که در اصل سه قسمت دوتایی می باشد. بخش بالایی، بخش میانی و بخش تحتانی که می تواند این سه قسمت، با سه قسمت متقارن خود در سمت دیگر الزاما تقارن دقیق نداشته باشد، که این موضوع دلیل و ریشه اش در انتخاب الگوهاست. باید به این موضوع توجه داشت که ترجیحا اگر، جنس چوب بکار رفته در این قسمت که افرا می باشد، از همان جنس چوب افرایی باشد که برای صفحه زیر استفاده شده است، کیفیت بهتری را به همراه خواهد داشت.

اجرای صحیح یک کلاف خوب و هنرمندانه بسیار مهم است زیرا ساختار اصلی بدنه ویولون را تشکیل می دهد. در مورد چوب دسته نیز باید افرا بکار برده شود و در این بخش نیز، همچون بخش کلافها باید کیفیت و نوع مشخصات آن متتناسب با صفحه زیر و حتی کلافها باشد؛ بدین صورت می توان گفت صفحه زیر، دسته و کلافها ترجیحا اگر از نوع افرای مناسب و از یک جنس باشند، مطلوب تر است.

گفتگوی هارمونیک

[SENATOR]

صفحه رو: صفحه رو بر خلاف سایر اجزای اصلی (صفحه زیر، کلافها و دسته) از چوب کاج انتخاب میشود. باید توجه داشت که این چوب با دقت و نکته سنجی خاص تری انتخاب و بکار برده شود زیرا صفحه روی ساز به دلیل موقعیت و وضعیت مهمی که دارد ویژگیهای بیشتری را باید در درون خود داشته باشد.

صفحه رو آنقدر اهمیت دارد که اکثر ویولون سازها آنرا نسبت به صفحه زیر ترجیه می دهند.

عواملی همچون رگه ها که باید فشردگی لازم را داشته باشند، تقریبا در هر سانتی متر 6 یا 7 عدد، اما وجود عاملی به نام فر در صفحه رو همانند صفحه زیر گزارش نشده است.

امکان وجود موجهایی مبهم در برخی از صفحات رو انکار نا پذیر است، وجود شخصیت مستقلی به نام فر همچون صفحه زیر درمقایسه با صفحات روی ویولون، رایج و متداول نیست.

فاصله ای معادل 1 سانتی متر

صفحه رو را نیز یک تکه نمی سازند و یا اینکه در الویت انتخاب برای سازنده نیست.

معمولا صفحه رو را بصورت دو تکه آماده می کنند، زیرا باید تقارن نهایی در ساختارهای بیولوژیکی آن پدیدار شود، با توجه به این موضوع که وظایف سمت چپ صفحه رو با سمت دیگر سمت راست تفاوت دارد، اما در درجه نهایی تنظیمات، هماهنگی و همسانی در دو قسمت، از اصول آماده سازی صفحه است.

آن طور که میدانیم در حین کار خطاهایی از طرف سازنده به صورت سهوی و یاعمدی بوجود می آید، شاید این وظیفه ذهن بیدار است که بتواند حقایق را در یابد، البته این توضیح خالی از لطف نیست که تشخیص، آستانه درک، و مرز میان درست و نادرست است و برای یافتن و عملکرد صحیح، باید علم و تجربه را با آموختن و ممارست فراوان بدست آورد.

در واقع سازنده ویولون باید چوب را به خوبی بشناسد و در دوره آموزشی خود اصول علم را در یابد، ریاضیات، هندسه، فیزیک، شیمی و علوم مربوط به متالوژی و چوب شناسی، لازمه دانستنی های یک ویلن ساز است به همراهی چنین عواملی است که می شود سازی ساخت که آنرا ویلون نامید.

در تمامی این بخشها که توضیح داده شد، باید در نظر داشت که در مورد چوب افرا و چوب کاج و حتی سایر چوبها که به مصرف ادوات موسیقی می انجامد، مقدار و میزان خشکی چوب از درجه اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

اولا که باید چوب در فصل و زمانی معین قطع شود تا حدامکان شیره کمتری در درون درخت وجود داشته باشد.

از چوبهای چرب (روغنی) و صمغ دار در گونه و تیره سوزنی برگان نباید برای صفحه رو استفاده کرد.

هرچند چوب درخت کاج بخاطر خاصیت و راثتی خود و ساختار طبیعیش در درون خود صمغ و شیره دارد اما تا حد ممکن امکان باید این مقدار کم و اندک باشد.

معمولا چوبهای کاجی که دارای صمغ و روغن زیاد هستند در هنگام تراش و برش بوی معطر بسیار تندی از آنها متصاعد می شود.

(در مورد سازهای ایرانی مثل تا رو سه تار که از چوب توت استفاده می شود عمل خروج شیره چوب و استخراج آن بصورت سنتی و تجربی بوسیله حرارات و یا جریان آب انجام می شود اما در مورد خانواده ویولون این اعمال انجام نشده و قابلیت اجرایی چندانی ندارد)

[SENATOR]

در نهایت چوبها بعد از انتخاب که در حوزه کارشناسی انجام می شود و تحت نظارت مجموعه های مربوطه کنترل و بهره برداری می گردد، برش خورده و قطع میگردند و بعد به قطعات کوچکتری به جهت مصرف در نوع خود، خشک شدن سریع تر و خروج آب و املاح در سطح وسیعتر صورت می گیرد.

در این مرحله مقاطعی از چوب بوسیله چسب آغشته شده و مهار می شوند تا از نقاط ضعیف تر که عمل تنفس چوب در آنجا صورت می گیرد، دچار شکاف و ترکیدگی نگردد.

و در آخر به جایگاههای مخصوص به جهت خشک کنی منتقل می گردد و با تنوع مشخصی که طبقه بندی می شوند در معرض جریان هوا در سایه، خشک و نگهداری می گردند.

انتخاب و تعیین نوع کیفیت معمولا از همان مراحل ابتدایی به روی این چوبها اعمال می گردد و بر اساس آن ارزش گذاری و بایگانی میشود.

نکته مورد توجه بعد از ذکر این توضیحات این است که چوب مناسب برای ساختن ویولون باید حداقل دو سال از دوران خشک شدن آن گذشته باشد و هر چه قدر این زمان بیشتر باشد کیفیت فیزیکی چوب برای تبدیل شدن به یک ویولون خوب افزایش می یابد.

البته باید این نکته را نیز در نظر داشت که کمپانی های فروش چوب تعرفه های جداگانه ای را برای چوبهایی که مدت زمان طولانی تری را سپری کرده اند اعمال می کنند.

بطور مثال می توان گفت که چوبی با 15 سال گذراندن دوره خشک کنی عددی معادل 75% قیمت اصلی آن افزوده می شود.

طبیعی است که استفاده از چوبهای مرطوب و نمدار که دوره مناسبی را برای خشک شدن طی نکرده اند و یا در خشک کنی های بسیار سریع صنعتی خشک شده اند ساز را دچار مشکلات جبرای ناپذیری می کند.

آنچنان که می گویند یکی از بهترین میراثها برای یک ویولون ساز چوبهایی است که پدران و اجداداو در انبارها ذخیره و نگهداری کرده اند و او می تواند در زمان حال از چوبهایی با این کیفیت بهره مند باشد.

[SENATOR]

تا اینجا با توجه به مطالب گذشته به بخشهای اصلی ویلن نظری اجمالی داشته و در رابطه با شرایط چوب موردنیاز و قابل استفاده توضیحاتی را دادیم از این پس وارد مقوله بعدی شده و روال طبیعی کار را ادامه می دهیم.

در این موقعیت معمولاً اگر هدف ساختن ساز باشد و چوبهای ذکر شده برحسب کیفیت انتخاب شده باشند، برشهای اولیه آغاز می شود.

اگر صفحه زیر را بخواهیم بصورت دوتکه بکار ببندیم باید بلوک چوب افرای موجود را که برای صفحه زیر انتخاب کرده ایم به شکلی دقیق از وسط در راستای محور طولی چوب به دو نیم کرده و ترجیحاً سعی کنیم این دو قطعه را هم اندازه و بدون اشکال در نحوه برش آماده سازیم.

براي برش چوب معمولا مي توان از شيوه هاي متعددي استفاده كرد، به طور مشخص يكي برش چوب بوسيله ابزاري برقي كه اصطلاحا آن را اره نواري مي نامند و يا اره هاي مخصوص برقي كه سازندگان به صورت ابتكاري آنرا مي سازند و براي بريدن قطعات چوبي از آن استفاده مي كنند و راه دوم استفاده از اره دستي مي باشد.

البته بايد به اين موضوع اشاره كرد كه اين نوع اره ها داراي تنوع ساختاري متفاوتي هستند كه طول، عرض، ضخامت، ميزان ايستايي و فنريت آن ،كيفيت و جهت تيغه هاي برنده آن و... از جمله آن است.

نمونه يك بلوك چوب افراي موجدار كه حالت و شكل مقطعي آن به شكل ذوزنقه مي باشد. اين وضعيت به طور معمول در نوع برش بايد حفظ شود. به خطوط قرمز رنگ كه در راستاي امتداد طولي و مقطعي چوب رسم شده است توجه كنيد اين مسيري است كه ابزار برنده آن را طي مي نمايد.

ذكر اين عناوين به دليل آن است كه هر كدام از اين موارد به همراه ساير كيفيتهاي مطلوب براي برش و درگير شدن با نوع خاصي از كيفيت وكميت چوب كارايي و اجرايي است در غير اين صورت مي تواند باعث بروز مشكلاتي بشود.

ما براي قدم اول بايد نوع و شيوه برش چوب را انتخاب كنيم. با توجه به اينكه بريدن چوبها با ابزار برقي در كيفيت چوبها اثر نا مناسبي داشته و همچنين مي تواند باعث بروز خطراتي براي انگشتان دست شود، توصيه جدي داريم كه از اين روش استفاده نشود و راه دوم را به عنوان مسيري كه خطرات كمتري را دارد انتخاب كرده و كار را ادامه دهيم.

نمونه بلوك چوبي كه به ميز متصل شده است. حالت قرار گيري اره در امتداد مسير طولي را مشاهده مي كنيم، در مقابل اره روي سطح چوب شكافي به چشم مي خورد كه همين موضوع موجب هدايت اره در راستاي طولي خواهد شد. (به لايه هاي پلاستيكي زير گيره ها توجه كنيد)

بريدن چوبها با اره دستي از هر لحاظ بهتر است البته زمان بيشتر و انر‍ژي زيادتري را براي اين روش بايد صرف نمائيم اما با استفاده از يك اره مناسب و مرغوب در زمان و انرژي نيز ميتوان صرفه جويي داشت.

يك اره مناسب داراي ضخامتي معادل 7/. الي 1 ميلي متر بوده و همچنين داراي تيغه هاي متوسط و تيز مي باشد در ضمن ايستايي و عدم انعطاف آن در راستاي طولي چوب كه اره در آن مسير حركت مي كند از عوامل بسيار مهمي است كه راستاي برش ما را حفظ مي نمايد.در بعضي از موارد استفاده از يك و يا دو اره دستي ديگر به عنوان ابزار كمكي خالي از لطف نبوده و مي تواند كار را كامل تر كند.

نماي برش از بالا و عمق نفوذ اره در چوب و خط مستقيم ناشي از برش اره

بعد از انتخاب چوب مناسب جهت استفاده براي صفحه زير وخط كشي آن براي تشخيص مسير برش و محيا كردن ابزارهاي لازم كار را شروع مي كنيم. بلوك چوب افرا را بايد براي بريدن در جايي ثابت نگه داريم، به اين منظور مي توانيم بوسيله گيره هاي دستي متوسط به شيوه اي خاص آنرا به ميز كار متصل نموده و يا اينكه در بين فكهاي گيره هاي ثابت رو ميزي آنرا مهار نمود، بايد به اين مسئله توجه داشت كه در ناحيه اي كه اهرمهاي گيره به چوب فشار مي آورند از چند تكه چوب به عنوان حائل نيروي مستقيم گيره ها كه باعث تخريب آن نواحي از چوب مي گردد و يا از لايه هاي ضخيم از جنس نمد استفاده شود.

[SENATOR]

در این قسمت ما می توانیم حتی صفحه روی ویلون را با همان ترتیب عنوان شده، به دو قسمت برش داده و آماده اتصال به یکدیگر نمائیم. بعد از مرحله برش برای صفحه زیر و صفحه رو ما دو قطعه خواهیم داشت که در نهایت باید از سطح لبه چوب در راستای طولی، به یکدیگر (نیمه دیگر خود) با دقت و ظرافت بالایی متصل و ملحق شوند. برای این منظور سطح موردنظر باید بوسیله رنده های دستی و سمباده کاملاً صاف، تراز و صیقلی شده و قطعه دیگر را نیز به همين شكل آماده نمائيم.

در تمام مراحل کار باید دو سطح موردنظر با یکدیگر سنجیده و کنترل شوند تا درز و یاحتی شکاف ظریفی وجود نداشته باشد بعد از کنترل مکرر و حصول کیفیت مناسب می توانیم از چسب مخصوص استفاده کرده و دو قطعه را از جهت و سطح متصل شونده به یکدیگر بچسبانیم و با گیره های مخصوص از طرفین، آن را تحت فشار قرار دهيم.

باید دقت شود که چسب مصرفی برای این منظور منشاء حیوانی (سریشم حیوانی) داشته و بوسیله آب و حرارت ترکیب و آماده مي شود.

در زمان مصرف نیز چسب گرم بوده و بر اثر فشار گیره ها مقادیر اضافی آن از درزها بیرون می زند که به صورت اشکهای ژلاتینی در می آیند.

در این هنگام می توانیم مجددا درزها را كنترل كرده تا به یکدیگر خوب متصل و چسبیده شده باشند.

اتصال صحيح درزها در بین دو تکۀ صفحه زیر و همچنين صفحه رو بسیار مهم است زیرا باید سالیان طولانی این دو قطعه با در نظر گرفتن نيروهاي وارده، به عمر خود ادامه داده و ایستادگی نماید؛ بايد این موضوع را بدانيم كه چسب حيواني، به دلیل حل شدن در آب بوسیله حرارت، ساختاری خاص پیدا کرده و اگر به خوبی درون چوب در سطوح مربوطه نفوذ نكند، مراحل اتصال به نحو مطلوب انجام نشده و می تواند در آینده بر اثر عواملي همچون رطوبت، گرما، تغییرات آب و هوایی، چسب میان دو قطعه چوب را نرم و سست کرده و موجب باز شدن محل اتصال و نهایتاً جدایی قطعات از یکدیگر شود که در این صورت می تواند منجر به بروز مشكلاتي در ساز گردد، البته اگر در نواحی و نقاط پر اهمیت تری واقع شود، میزان مشکلات بیشتر خواهد بود.

مراحل سنجش و كنترل سطوح چوب بوسيله گونيا به منظور آماده سازي جهت اتصال

در این بین می توان به گروهي دیگر از سازندگان اشاره نمود که از چسبهای قوی تر استفاده می کنند، اين چسبها اغلب شیمیایی بوده و براساس فرمول و خواص این دسته از چسبها مقاومت و ایستایی بالاتری را نسبت به چسبهای حیوانی (سریشم گرم) از خود نشان مي دهند و معمولا سازندگان ديگر كالاهاي چوبي هم از این چسبها استفاده می کنند و یا مورد كاربري سازهای ساخته شده در مناطق مرطوب قرار می گیرند.

نمونه اي از چسب خشك كه منشاء حيواني داشته و محلول در آب مي باشد.

این چسبها به دلیل خاصیت مواد ترکیبی که دارند در کیفیت صدای یک ساز، به میزان و مقدار استفاده آنها، تأثیر مثبت نداشته و تا اندازه ای می تواند ایجاد اشکالاتی از جمله کیفیت صوتی ساز را به همراه داشته باشد. از این رو در روشهای متداول سازسازی توصیه نشده و یا حداقل بصورت مستقیم به آن اشاره نمی شود. بنابراین سازنده ویلن باید با استفاده از چسب حیوانی و دقت و تمرین بسیار، توقع لازم را پاسخگو و فراهم سازد.

اگر همه مراحل اتصال به خوبي انجام شده و بامشکلی مواجه نشويم، بعد از 24 ساعت می توان صفحات را از بین گیره ها خارج كرده و به ادامه كار بپردازيم.

نمونه اي از چسب صنعتي كه براي ساير اتصالات چوبي به كار مي رود

خیلی از مواقع بعد از بازدید، متوجه می شویم که اتصال بین صفحات به درستي صورت نگرفته است، در صورت امكان باید صفحات از يكديگر جدا شده و بعد از تميز كردن سطوح، از بقاياي چسب، مجددا مراحل اولیه تکرار شود تا به اتصالی معقول و صحیح بیانجامد. در مورد صفحه رو نیز باید همین دقت را داشته باشيم.

به علت نرم بودن جنس چوب کاج در مقایسه با صفحه زیر (چوب افرا) فشار گیره ها در جهت عرضي نباید بیش از حد باشد زیرا می تواند ساختار و فیزیک الیاف چوب را تحت تأثیر قرار داده و باعث له شدگی و تخریب بافت شود، به نوعی باید با آن رفتاری ملایم تر و آرامتر داشت ولی تمام نکات دیگر که در مورد صفحه زیر اعمال می شود، در مورد صفحه رو نیز تکرار می گردد. با توجه به توضیحات نتیجه می گیریم همانطور که مباحث شناخت چوب برای ویولن دارای اهمیت می باشد، موضوعات دیگری وجود دارد که بصورت پلکانی و پیوسته در ادامه یکدیگر قرار می گیرند. در نتيجه سرفصل مورد بحث، اتصالات و نحوه اجرای آن است.

نحوه اتصال دو قطعه چوب صفحه زير بوسيله گيره هاي مخصوص كه داراي اهرم و محور مناسبي هستند

بعنوان مهم ترین بخش در آغاز کار سازگری، برای مراحل ابتدایی، در مسیر رسیدن و تشکیل ساختاری به نام ویلن، پیکره بندی این مجموعه ملزم و محصور به قوانینی است که بخش عمده ای از آن قابل درک – لمس و اجراست و کوتاهی در هرکدام از این قسمتها می تواند مقدمه ای برای شکل گیری ناهنجاری ها و نواقص در مجموعه ای به نام ویلن شود، این مشکلات یا از روزهای اولیه استفاده از ساز و یا در زمان نه چندان دور بروز کرده که نتیجه معیارهای تجاری و یا قصور و کوتاهی سازنده آن می باشد. در اینجا ذکر این موضوع لازم است که نوازنده ویلن در چگونگی استفاده از یک ویلن تأثیر بسزایی دارد به طوری که می تواند سرعت بروز مشکلات را افزایش دهد و یا موارد مشکل آفرین را در ساز بیشتر سازد.